Nội dung chính

Bổ sung Sắt cho trẻ thiếu máu như thế nào?

Kết quả điều tra dinh dưỡng toàn quốc năm 2019 – 2020 cho thấy khoảng 20% trẻ dưới 5 tuổi ở Việt Nam bị thiếu sắt. Do đó, bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh hiện nay. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn mẹ cách bổ sung sắt hiệu quả cho bé ngay tại nhà.

Bổ sung SẮT cho bé loại nào tốt? Gợi ý từ chuyên gia

bổ sung sắt cho trẻ như thế nào
Mẹ nên bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh như thế nào để có hiệu quả

Trẻ thiếu máu vì sao cần bổ sung sắt?

Sắt là thành phần cấu tạo của Hemoglobin, myoglobin, protein trong cơ thể. Nó giúp vận chuyển oxy trong máu đến các tế bào. Tham gia giải phóng năng lượng, chuyển hóa DNA cùng nhiều chức năng khác. Vì vậy khi cơ thể thiếu sắt, trẻ không có đủ nguyên liệu đẻ sản xuất Hemoglobin. Từ đó gây ra thiếu máu dinh dưỡng.

Do đó, những bé thiếu máu thường được chỉ định bổ sung thêm sắt. Vậy bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu thế nào? Liều lượng bao nhiêu là đủ?

Trẻ cần bao nhiêu sắt để không thiếu máu?

Để giúp quá trình tạo máu diễn ra bình thường, trẻ cần nhận đủ lượng sắt theo liều khuyến cáo của bộ y tế Canada dưới đây.

Độ tuổiLiều lượng
7 – 12 tháng tuổi11mg/ngày
1-3 tuổi7mg/ ngày
4-8 tuổi10mg/ngày
9-13 tuổi8mg
14 -18 tuổi15mg với nữ và 11mg với nam

3 Các cách bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu

1. Bổ sung qua sữa mẹ

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ. Do đó cách đầu tiên để bổ sung sắt là tận dụng nguồn dinh dưỡng số một này. Cụ thể:

  • Với trẻ sinh non: Thiếu máu ở trẻ sinh non là vấn đề thường thấy. Trẻ từ 37 tuần trở lên có thể nuôi bằng sữa mẹ. Và nên được bổ sung sắt nguyên tố từ lúc 1 tháng tuổi đến 12 tháng tuổi theo liều lượng 2mg/kg/ ngày. Mẹ có thể bổ sung sắt dưới dạng dược liệu hoặc sử dụng thực phẩm hàng ngày để tăng chất lượng sữa cho bé
  • Với trẻ sinh đủ tháng: Trẻ đủ tháng thường có lượng sắt dự trữ đủ dùng đến 4 hoặc 6 tháng tuổi. Tuy nhiên các chuyên gia vẫn khuyến cáo nên nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu tiên. Đối với trẻ bú mẹ một phần, bắt đầu từ 4 tháng tuổi mẹ nên cho bé nhận thêm 1mg sắt/kg/ngày
Trẻ có thể hấp thụ sắt từ sữa mẹ
Trẻ có thể hấp thụ sắt từ sữa mẹ

2. Sử dụng chế độ ăn giàu sắt cho bé

Bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu thông qua chế độ dinh dưỡng là biện pháp an toàn, đơn giản mà mẹ có thể áp dụng lâu dài. Không chỉ thế các loại thực phẩm giàu sắt cho trẻ này còn dễ tìm và chế biến thành nhiều món thơm ngon.

Sắt động vật

Thường được tìm thấy chủ yếu trong các loại động vật. Ngoài sắt chúng còn chứa một lượng lớn protein, khoáng chất và vitamin có lợi cho bé. Với đặc điểm dễ hấp thụ đây là nhóm thực phẩm mẹ nên tăng cường sử dụng cho con. Một vài gợi ý mà mẹ có thể tham khảo như:

  • Thịt đỏ bao gồm thịt bò, thịt heo, thịt cừu là nguồn cung cấp sắt dồi dào không thể bỏ qua
  • Hải sản bao gồm cá ngừ, cá hồi, tôm, cua, mực hến,… không chỉ giàu sắt mà còn nhiều kẽm tốt cho trí não của bé
  • Các loại gia cầm như thịt gà, thịt ngan, thịt vịt cũng rất giàu sắt
  • Nội tạng động vật bao gồm gan, thận, tim đều chứa hàm lượng sắt rất cao. Tuy nhiên khi chế biến mẹ cần lưu ý công đoạn làm sạch, tránh nhiễm trùng cho bé

Sắt thực vật

Là loại sắt được tìm thấy chủ yếu trong các loại rau, củ, quả. Với hàm lượng chất xơ cao, những thực phẩm chứa sắt này có khả năng cải thiện tiêu hóa rất tốt. Cụ thể các loại rau, củ quả chứa sắt gồm:

  • Rau có màu xanh đậm như bó xôi, rau muống hoặc bông cải xanh
  • Các loại trái cây như mơ, mận, nho,…
  • Các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu nành,…

Lưu ý rằng trong 2 loại sắt kể trên thì sắt động vật có khả năng hấp thụ tốt hơn. Do đó nếu mẹ chỉ chú trọng đến việc ăn chay của bé thì nguy cơ thiếu sắt vẫn là rất cao.

Rất nhiều thực phẩm chứa sắt
Rất nhiều thực phẩm chứa sắt

3. Sử dụng siro sắt cho trẻ thiếu máu

Nếu đã tăng cường thực phẩm giàu sắt mà bé vẫn bị thiếu máu mẹ nên tham khảo cho con sản phẩm chứa sắt bên ngoài. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều viên uống bổ sung sắt được bào chế dưới dạng: viên nang, viên nén, siro,… Tùy vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe của từng bé mà việc lựa chọn sản phẩm sẽ có sự khác nhau.

Tuy nhiên dạng lỏng và siro thường thích hợp với các bé hơn cả. Ở dạng uống trẻ có thể bị sậm màu răng nếu sử dụng trong thời gian dài. Do đó mẹ nên hướng dẫn con súc miệng và đánh răng để hạn chế tác dụng không mong muốn. Ngoài ra trong quá trình sử dụng bé có thể sẽ đi ngoài phân đen. Tuy nhiên tác dụng này không gây nguy hiểm. Trường hợp bị ngộ độc sắt bé sẽ có biểu hiện nôn mửa, đau bụng, đi ngoài ra máu, thở nhanh, co giật, lòng bàn tay ngả màu xanh,…Gặp tình huống này mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến gặp bác sĩ để được cấp cứu kịp thời.

Cho trẻ uống Sắt vào thời điểm nào trong ngày là tốt nhất?

Bổ sung sắt cho bé loại nào tốt?

Theo điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tỷ lệ trẻ em thiếu sắt, kẽm ở Việt Nam đang ở mức báo động: Có khoảng 60% trẻ từ 6 tháng đến gần 5 tuổi đang thiếu kẽm, cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Đặc biệt, trẻ thiếu kẽm thường đi đôi với thiếu sắt. Trong khi đó, kẽm và sắt là hai vi chất đóng vai trò rất quan trọng đối với hệ miễn dịch. Sự thiếu hụt này dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, suy dinh dưỡng, thấp còi, nhẹ cân,…

Theo chuyên gia, sắt và kẽm có mối tương quan hỗ trợ trong việc hấp thu. Mặc dù đều có chung số hóa trị là 2, nhưng sắt và kẽm không được vận chuyển cùng kênh (sắt hấp thu qua kênh DMT1, còn kẽm hấp thu qua ZIP4). Đặc biệt, khi bổ sung kèm kẽm, theo tỷ lệ 1/1, không những không gây ra bất kỳ cạnh tranh nào mà còn góp phần hỗ trợ hấp thu sắt cho cơ thể. Do đó, mẹ nên bổ sung đồng thời hai vi chất này cho bé bằng cách lựa chọn các sản phẩm kết hợp giữa sắt và kẽm. Từ đó giảm thiểu số lần sử dụng và gia tăng hiệu quả gấp đôi. Ví dụ điển hình mà mẹ có thể tham khảo cho bé là TPBVSK siro Fitobimbi Ferro C. Sản phẩm chứa sắt, kẽm dưới dạng hữu cơ nên không gây kích ứng, nóng trong cho trẻ.

Ferro c
Bổ sung sắt và kẽm để trẻ phát triển toàn diện, ngăn thiếu máu

Tham khảo thêm: Trẻ sơ sinh thiếu máu mẹ nên ăn gì?

Bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu thế nào là hợp lý?

Bên cạnh cách bổ sung thì bổ sung sắt thế nào cho đúng cũng là vấn đề mà nhiều mẹ quan tâm. Theo các chuyên gia việc bổ sung sắt cho trẻ chỉ đạt hiệu quả nếu mẹ biết liều lượng và thời gian cần thiết để sử dụng hoạt chất này.

Trẻ thiếu máu bổ sung sắt trong bao lâu?

Huyết sắc tố có thể cải thiện đáng kể trong vòng 4 tuần sau khi dùng sắt. Tuy nhiên, trẻ thiếu máu cần phải uống sắt ít nhất 3 tháng để hemoglobin về mức bình thường. Thậm chí một số trường hợp sẽ cần dùng sắt lâu hơn để bổ sung mức Ferritin. Để biết chắc chắn thời gian cần bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu mẹ nên đưa bé đi gặp bác sĩ kiểm tra.

Có nên bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu hàng ngày không?

WHO khuyến cáo bổ sung sắt hàng ngày trong 3 tháng liên tục để phòng ngừa tình trạng thiếu máu, thiếu sắt. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng, tình trạng sức khỏe của bé mà việc bổ sung thế nào, trong bao lâu, liều lượng như nào sẽ có sự khác nhau. Vì vậy, để đảm bảo an toàn mẹ nên tham vấn ý kiến chuyên gia.

Việc bổ sung sắt cho trẻ cần tiến hành thường xuyên, liên tục
Việc bổ sung sắt cho trẻ cần tiến hành thường xuyên, liên tục

Lưu ý không nên bỏ qua khi bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu

Bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu cần lưu ý một số vấn đề sau để kết quả đạt được như mong muốn:

  • Cơ thể trẻ hấp thụ sắt tốt nhất khi đang đói bụng. Vì vậy nếu chưa biết cho trẻ uống sắt như thế nào để đạt hiệu quả? Mẹ nên cho bé sử dụng vào trước hoặc sau bữa ăn
  • Trường hợp trẻ có tiền sử bị dạ dày mẹ có thể cho bé dùng sắt trong các bữa ăn chính và nên khởi đầu với liều thấp rồi tăng dần
  • Một số loại thức ăn như sữa, cafe, trà, nước có ga có khả năng giảm hấp thụ sắt của bé. Vì vậy mẹ nên hạn chế cho sử dụng từ 1-2 giờ sau khi dùng sắt
  • Sắt và Canxi có khả năng ức chế hấp thụ của nhau do đó khi đang bổ sung sắt mẹ cũng cần lưu ý đến nhóm thực phẩm giàu canxi
  • Trường hợp trẻ có biểu hiện sốc khi bổ sung sắt mẹ cần nhanh chóng đưa con đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời.
  • Với những trẻ sinh non việc bổ sung sắt có thể phải thực hiện qua đường truyền tĩnh mạch. Việc làm này đòi hỏi trình độ chuyên môn cao mẹ tuyệt đối không tự áp dụng tại nhà

Trẻ thiếu máu luôn cần sắt để phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn trí tuệ. Do đó khi bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu mẹ nên đa dạng các cách áp dụng. Kết hợp chế độ ăn uống dinh dưỡng với việc sử dụng chế phẩm bổ sung để con có thể hấp thụ hoạt chất tốt nhất.

Tìm kiếm thêm: bổ sung sắt loại nào tốt cho trẻ,…

Chia sẻ bài viết này