Trẻ thiếu máu có thể gây nguy hiểm cho hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến tim mạch và hô hấp. Việc phát hiện và điều trị từ sớm là cách tốt nhất để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm trên. Vậy dấu hiệu trẻ thiếu máu là gì? Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 11 triệu chứng điển hình, giúp mẹ nhận biết tình trạng thiếu máu ở trẻ từ sớm.
- Cách chọn sữa dành cho trẻ thiếu máu “đúng chuẩn”
- Thiếu máu sinh lý ở trẻ em: Cách nhận biết và điều trị
11 dấu hiệu trẻ thiếu máu thiếu sắt dễ thấy
Tùy vào độ tuổi và tình trạng bệnh lý mà triệu chứng thiếu máu ở trẻ sẽ có sự khác biệt. Dưới đây là những biểu hiện thiếu sắt ở trẻ em mà Fitobimbi khuyên mẹ nên tham khảo để chú ý hơn đến sức khỏe của con.
1. Trẻ bị mệt mỏi bất thường
Mệt mỏi, uể oải là dấu hiệu thiếu máu đầu tiên ở trẻ nhỏ. Điều này xảy ra do cơ thể bé cần một lượng sắt để tạo ra huyết sắc tố, giúp oxy đến các tế bào dễ dàng. Khi cơ thể không đủ sắt, lượng oxy trong các mô và cơ bắp ít đi, cơ thể sẽ mất năng lượng và gây ra mệt mỏi. Ngoài ra, khi thiếu oxy tim của trẻ cũng sẽ phải làm việc nhiều để vận chuyển máu. Điều này khiến trẻ cảm thấy mất sức và uể oải.
Có thể nói mệt mỏi là phần của cuộc sống hiện đại nên khó có thể chẩn đoán tình trạng trạng thiếu máu chỉ với triệu chứng này. Tuy nhiên ở những bé thiếu máu, trải qua năng lượng thấp kèm theo sự mệt mỏi cơ thể thường cáu kỉnh, khó tập trung.
2. Da xanh xao nhợt nhạt
Dấu hiệu trẻ thiếu máu tiếp theo mà chúng tôi muốn đề cập đến bạn đọc là tình trạng da xanh xao, nhợt nhạt. Lý giải vấn đề này các chuyên gia cho biết thường huyết sắc tố có nhiệm vụ làm cho máu đỏ lên. Do đó ở mức độ thấp, máu sẽ trở lên nhạt máu. Đó là lý do tại sao da bị mất màu hồng, trở lên xanh xao, nhợt nhạt khi thiếu máu. Vì vậy nếu chưa biết trẻ thiếu máu có biểu hiện gì cha mẹ có thể dựa vào màu sắc của lòng bàn tay, mặt, nướu hoặc mí mắt dưới của bé.
3. Trẻ bị khó thở
Khó thở cũng là dấu hiệu trẻ thiếu máu thường gặp hiện nay. Thông thường các hemoglobin sẽ làm nhiệm vụ vận chuyển hồng cầu giàu oxy đi khắp cơ thể. Tuy nhiên khi huyết sắc tố giảm, lượng oxy trong máu theo đó sẽ ít đi. Điều này đồng nghĩa với việc cơ thể trẻ không đủ oxy để hoạt động bình thường. Buộc tim phải hoạt động nhiều, tăng nhịp thở để lấy thêm oxy. Đó là lý do tại sao trong danh sách các dấu hiệu trẻ thiếu sắt lại có triệu chứng khó thở.
4. Thiếu máu có thể khiến trẻ bị đau đầu, chóng mặt
Trẻ thiếu sắt có biểu hiện gì? Đáp án không thể bỏ qua chính là đau đầu, chóng mặt. Khi thiếu sắt, huyết sắc tố trong tế bào hồng cầu sẽ xuống thấp. Đồng nghĩa với việc cơ thể không đủ oxy để lên não. Khi đó các mao mạch trong não sẽ bị sưng phù, tạo áp lực lên thành mạch và gây đau đầu. Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng trên nhưng nếu đau đầu đi kèm với triệu chứng chóng mặt và diễn ra thường xuyên thì rất có thể đó là dấu hiệu trẻ thiếu máu mà mẹ cần lưu ý.
5. Da và tóc của trẻ bị khô, hư tổn khi thiếu máu
Mẹ có thể dễ dàng nhận biến tình trạng thiếu máu của con thông qua triệu chứng ở da và tóc. Lý do là bởi khi thiếu sắt, cơ thể sẽ ưu tiên vận chuyển oxy đến các chức năng quan trọng như mô và các cơ quan hô hấp. Do đó da và tóc là những bộ phận thiếu oxy, nó sẽ trở nên khô và yếu. Thậm chí trong một số trường hợp trẻ còn có thể bị rụng tóc vành khăn.
Rụng tóc là hiện tượng hết sức bình thường trong quá trình chải và gội hàng ngày. Tuy nhiên nếu thấy tóc con rụng nhiều kèm biểu hiện khô da thì đó có là dấu hiệu trẻ thiếu máu.
6. Trẻ đánh trống ngực
Nhịp tim nhanh còn có thể là triệu chứng khác của trẻ thiếu sắt. Bình thường huyết sắc tố sẽ giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Nhưng khi thiếu sắt, huyết sắc tố giảm, tim buộc phải làm việc gấp đôi để đủ cung cấp oxy cho các tế bào quan trọng. Điều này dẫn đến nhịp tim của trẻ không đều, mẹ có thể cảm nhận rõ tiếng tim đập nhanh, bình bịch ! bình bịch. . Trường hợp cực đoan nó có thể trẻ bị suy tim, nhồi máu cơ tim,… Tuy nhiên triệu chứng này ít phổ biến hơn và thường xuất hiện khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn nặng.
7. Lưỡi và miệng của trẻ bị sưng đau
Chỉ cần quan sát lưỡi và miệng của bé đôi khi mẹ cũng có thể nhận biết tình trạng sức khỏe của con. Dấu hiệu trẻ thiếu máu bao gồm lưỡi bị viêm, sưng, nhợt nhạt hoặc nhẵn một cách kỳ lạ. Nguyên nhân là do trong thời kỳ thiếu sắt, huyết sắc tố giảm thấp khiến lưỡi trở nên nhạt màu hơn bình thường. Đặc biệt khi nồng độ Myoglobin (Protein hỗ trợ cơ bắp) trong hồng cầu giảm thấp lưỡi của trẻ còn trở lên sưng, đau bất thường. Ngoài ra thiếu sắt cũng có thể khiến trẻ bị khô, nứt đỏ hoặc loét miệng.
8. Trẻ bị hội chứng chân đứng không yên
Hội chứng chân đứng không yên cũng là biểu hiện của trẻ thiếu sắt. Theo các chuyên gia có tới 25% trường hợp trẻ mắc hội chứng này được chẩn đoán là do thiếu máu sắt. Khi nồng độ máu càng thấp thì triệu chứng của bệnh càng trở lên tồi tệ. Nó thôi thúc sự di chuyển của trẻ khi đang nghỉ ngơi bằng cách gây khó chịu và ngứa ran ở bàn chân. Đó là lý do vì sao một số bé sẽ quấy khóc, vật lộn khi về đêm.
9. Biểu hiện trẻ thiếu sắt móng tay giòn hoặc hình thìa
Móng tay giòn hoặc có hình móng thìa cũng là biểu hiện cảnh báo tình trạng thiếu sắt ở trẻ nhỏ. Trong giai đoạn đầu móng mới chỉ nứt và dễ gãy. Tuy nhiên khi tình trạng thiếu sắt kéo dài phần giữa và các cạnh bên của móng sẽ bị nâng lên một cách bất thường tạo thành hình cái thìa. Tuy vậy đây vẫn là dấu hiệu trẻ thiếu máu hiếm gặp, thường chỉ thấy trong các trường hợp nghiêm trọng.
10. Biếng ăn, hấp thụ kém – Dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu sắt
Thiếu sắt sẽ khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi trong mọi hoạt động kể cả ăn uống. Do đó ở những bé thiếu máu sắt mẹ thường hay gặp tình trạng chán ăn, bỏ bú, ăn không ngon miệng. Lâu ngày bé sẽ chậm phát triển về chiều cao, cân nặng và trí não.
11. Những dấu hiệu trẻ thiếu máu khác
Ngoài những dấu hiệu thiếu sắt ở trẻ sơ sinh kể trên thì mẹ còn có thể bắt gặp một vài triệu chứng dưới đây.
- Rối loạn ăn uống: Trẻ thiếu máu thường có xu hướng thèm ăn những thứ phi thực phẩm bao gồm đất, đá, bụi bẩn, giấy, phấn,…
- Cảm thấy lo lắng: Việc thiếu oxy sẽ khiến cơ thể bé hồi hộp và lo lắng. Điều này sẽ được khắc phục khi cơ thể trẻ cân bằng lượng sắt thiếu hụt
- Tay, chân lạnh: Là dấu hiệu trẻ thiếu máu thường gặp do lượng oxy cung cấp cho hai bộ phận này bị ít hơn bình thường
- Nguy cơ nhiễm trùng cao: Thiếu máu đồng nghĩa với việc cơ thể ít sắt. Do đó hệ miễn dịch sẽ không có tế bào hồng cầu để hoạt động. Điều này kéo dài sẽ khiến cơ thể bé dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hơn
Mẹ nên làm gì khi phát hiện con thiếu máu
Dựa vào các dấu hiệu trẻ thiếu máu thiếu sắt kể trên, mẹ hoàn toàn có thể nhận biết tình trạng sức khỏe của con. Vậy nên bổ sung sắt cho trẻ thiếu máu như nào? Dưới đây là một vài gợi ý giúp mẹ có thể cải thiện hiệu quả tình trạng thiếu máu ở trẻ nhỏ.
Bổ sung dinh dưỡng
- Cho bé ăn các loại thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, hải sản, gan động vật, các loại rau xanh và trái cây sấy khô
- Không quên cho trẻ dùng vitamin C từ cam, quýt, kiwi, cà chua, ớt chuông để năng cao khả năng hấp thụ và chuyển hóa sắt
- Ngoài ra cũng cần hạn chế một số loại thực phẩm có khả năng cản trở sắt như cà phê, ngũ cốc nguyên hạt, đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ
- Hạn chế cho con dùng thực phẩm giàu canxi khi đang bổ sung sắt vì nó sẽ vô hiệu hóa khả năng hấp thụ của bé
Dùng viên uống chức năng
- Bổ sung viên uống sắt kể từ khi mang bầu để bé có thể hấp thu ngay khi trong bụng mẹ
- Đối với những bé trên 6 tháng tuổi mẹ có thể tham khảo các loại viên uống chức năng để bổ sung sắt và dinh dưỡng cần thiết
Gặp bác sĩ
- Nếu trẻ có dấu hiệu thiếu máu nghiêm trọng mẹ không nên tùy ý cho con sử dụng các loại bổ sung thông thường mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ
- Ngoài việc chú ý ăn uống mẹ cũng cần phải xây dựng cho con chế độ sinh hoạt hợp lý bao gồm giờ học tập, làm việc và vui chơi
Trẻ nhỏ là đối tượng cần được chăm sóc và nuôi dưỡng. Vì vậy bên cạnh lời khuyên của chuyên gia cha mẹ hãy quan sát cơ thể bé để kịp thời bổ sung dinh dưỡng cần thiết. Hy vọng với 11 dấu hiệu trẻ thiếu máu ở trên mẹ sẽ có thêm kiến thức để chăm sóc con toàn diện.
