Trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè là hiện tượng thường gặp trong những tháng đầu đời. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bé ọc sữa và thở khò khè có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm. Để biết thêm chi tiết, mẹ tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
>>> Xem thêm:
- Trẻ 1 tuổi hay bị nôn trớ: Cách xử lý mà ba mẹ cần biết
- Trẻ 2 tuổi ăn vào là bị nôn: Nguyên nhân, cách xử lý
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè
Ọc sữa là hiện tượng sinh lý phổ biến ở trẻ còn bú mẹ. Nguyên nhân do đặc điểm cấu tạo, vị trí, kích thước và chức năng dạ dày của trẻ chưa hoàn thiện. Dạ dày của bé sơ sinh nằm ngang, độ co giãn thấp và hơn hết các van chưa hoạt động hiệu quả nên khiến sữa có thể bị ọc ra khỏi dạ dày bất cứ lúc nào. Đặc biệt là khi bé vừa ăn mẹ đặt nằm xuống ngay hoặc được bế với tư thế không phù hợp.
Tuy nhiên, trẻ sơ sinh bị ọc sữa kèm theo khò khè thì đây có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nguy hiểm hơn.
Trào ngược dạ dày
Thống kê cho thấy, có khoảng 50% trẻ sơ sinh gặp hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản. Tình trạng này là do cơ vòng tâm vị giữa thực quản và dạ dày của bé còn yếu nên sữa dễ bị “rò rỉ” ở thực quản, khiến trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè.
Trẻ bị viêm đường hô hấp
Đề kháng bé còn yếu nên khi thời tiết thay đổi hay bị tác động bởi các yếu tố môi trường (bụi bẩn, ô nhiễm, hóa chất,…) trẻ rất dễ gặp các vấn đề hô hấp. Một trong những triệu chứng phổ biến của viêm đường hô hấp là tình trạng tăng tiết dịch nhầy. Đờm xuất hiện nhiều ở họng và khoang mũi khiến bé hô hấp khó khăn và thường sẽ phải thở bằng miệng. Tình trạng này kéo dài khiến niêm mạc họng bị khô và làm bé dễ bị ọc sữa và nôn trớ.
Trẻ có cơ địa dị ứng
ước tính có khoảng 2.1% trẻ dưới 3 tuổi được chẩn đoán là dị ứng đạm bò, số trẻ dưới 3 tuổi bị nghi ngờ dị ứng lên đến 12.6%.
Dị ứng đạm bò ở trẻ xảy ra do hệ miễn dịch nhận diện sai lầm đạm trong sữa bò là chất gây hại nên cố gắng tìm cách “đánh bại”, gây ra các phản ứng toàn thân bao gồm da, hô hấp, tiêu hóa.
Thông thường ở trẻ dị ứng đạm bò mẹ sẽ thấy các biểu hiện lâm sàng như nôn, tiêu chảy, phát ban, khò khè, sốc phản vệ. Các biểu hiện này xuất hiện ngay sau uống sữa 1-2 phút hoặc có thể xuất hiện chậm hơn. Vì vậy nếu trẻ bú sữa công thức và có dấu hiệu ọc sữa, khò khè mẹ cần nghĩ ngay đến trường hợp này.
Lượng sữa chảy nhiều và trẻ chưa biết kiểm soát
Trong một số trường hợp do núm ti của bình sữa quá rộng, sữa chảy quá nhiều. Cơ họng và mũi của trẻ không đóng kịp cửa nên không nuốt kịp khiến sữa trào lên vùng mũi. Mặc khác, do chưa có khả năng kiểm soát vùng cơ vận động của miệng và họng nên trẻ nuốt, thở một cách ngẫu nhiên. Kết quả của trường hợp này là sữa sặc lên mũi và gây khò khè về sau.
Bé bị ọc sữa và thở khò khè có nguy hiểm không?
Bé ọc sữa và thở khò khè có nguy hiểm hay không còn tùy thuộc vào mức độ bệnh lý, cũng như thể trạng của mỗi bé.
Trên thực tế, trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè là hiện tượng sinh lý bình thường trong những năm đầu đời. Do đó, ba mẹ không cần quá lo lắng khi bé vẫn tăng cân đều, ngủ ngoan và vui vẻ. Ngược lại, nếu tình trạng này gây ra nhiều phiền toái, khiến bé thường xuyên nôn trớ, quấy khóc, ảnh hưởng đến sinh hoạt và chuyện ăn uống thì cha mẹ nên đưa con đến bệnh viện để được hỗ trợ điều trị phù hợp.
Cách trị trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè
Ọc sữa là triệu chứng của đường tiêu hóa. Trong khi đó, thở khò khè lại là biểu hiện của bệnh đường hô hấp. Tưởng chừng, ọc sữa và khò khè không có mối liên quan với nhau, nhưng chúng lại tác động qua lại ảnh hưởng đến nhau theo chiều hướng cùng gia tăng và cùng được giảm thiểu. Vì vậy, khi thấy bé bị ọc sữa và thở khò khè, các mẹ cần thực hiện các mẹo sau để con nhanh chóng hồi phục:
Sơ cứu tại chỗ
Ngay khi trẻ bị sặc sữa mẹ cần tiến hành sơ cứu theo các bước sau:
- Bước 1: Nhanh chóng đặt trẻ nằm sấp, đầu thấp hơn bụng, đỡ đầu nghiêng sang một bên, vỗ liên tiếp 5 cái đủ mạnh vào vùng giữa 2 bả vai theo chiều từ trên hướng dưới để sữa chảy hết ra ngoài. Tuyệt đối không bế vác dậy vì dễ khiến sữa sặc lên mũi.
- Bước 2: Sau khi vỗ xong, nhẹ nhàng lật trẻ ngược lại xem đã tự thở được chưa. Nếu chưa thì cần tiến hành ấn ngực. giữ nguyên tư thế nằm ngửa, dùng 2 ngón tay ở giữ ấn vuông góc xuống 1/3 xương ức. Tốc độ ấn 1s/ lần, ấn dứt khoát 5 cái.
- Bước 3: Nếu trẻ chưa có dấu hiệu phục hồi thì thực hiện tiếp theo tác này lần nữa.
- Bước 4: Khi trẻ đã hô hấp bình thường hãy tiến hành làm thông đường thở bằng cách dùng dụng cụ hút sạch sữa trong mũi, miệng của bé. Lưu ý, thực hiện động tác hút mạnh và dứt khoát.
Vệ sinh mũi sạch sẽ cho bé
Chuyên gia khuyến cáo, trong những năm đầu đời, mẹ nên sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mắt mũi cho con. Điều này không chỉ giúp bảo vệ đường hô hấp khỏi các tác nhân gây hại mà còn làm loãng dịch nhầy, gỉ mũi, cho bé dễ thở hơn và hạn chế được tình trạng ọc sữa, nôn trớ.
Cách thực hiện:
- Bước 1: Đặt bé nằm trên giường, kê đầu cao hơn, đồng thời nghiêng đầu sang một bên.
- Bước 2: Nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào mũi của bé. Nhay nhẹ để nước muối đi sâu vào trong, phá vỡ kết cấu dịch nhầy.
- Bước 3: Dùng tăm bông thấm hút loại bỏ dịch nhầy trong mũi của bé. Trường hợp mũi còn quá nhiều dịch nhầy mẹ có thể rửa mũi cho bé đến khi mũi được thông thoáng. Sau đó tiến hành dùng khăn sạch, mềm lau bên ngoài cho trẻ.
Cho bé bú đúng tư thế
Lựa chọn tư thế cho trẻ bú là một trong những yếu tố quan trọng giúp bé không hít quá nhiều không khí – nguyên nhân chính gây ọc sữa, nôn trớ. Đồng thời hạn chế kích thích vòm họng, gây ho, khò khè cho bé.
- Với trẻ bú mẹ: Đầu và thân của trẻ nằm trên một đường thẳng. Đầu cao hơn thân một chút. Toàn thân áp sát vào người của mẹ. Mặt quay vào vú, mũi trẻ đối diện núm ti. Đồng thời khi cho bé bú mẹ cần dùng ngón tay kẹp đầu ti, tiết chế lượng sữa chảy ra quá nhiều, hạn chế gây sặc.
- Với trẻ bú bình:Tư thế nằm chính xác là để bé tạo góc 45 độ với bình sữa khi nằm ngửa. Tay mẹ giữ đầu của bé, cao hơn phần thân. Đồng thời đảm bảo sữa luôn ngập kín núm bình. Như vậy bé sẽ dễ dàng hút và nuốt sữa.
Vỗ ợ hơi cho bé sau bú
Bé hay ọc sữa, thở khò khè, mẹ có thể thực hiện cách vỗ ợ ơi sau khi bú. Cách này giúp đẩy không khí dư thừa trong dạ dày ra ngoài, mang lại cho bé cảm giác dễ chịu hơn sau khi bú no.
Cách làm đơn giản như sau:
- Đầu tiên, mẹ bế vác bé lên theo tư thế cầm bé đặt vào vai bạn
- Dùng một tay giữ bé, tay còn lại vỗ nhẹ vào lưng
- Động tác vỗ lưng dứt khoát, nhẹ nhàng, tránh gây đau và tổn thương đến bé
- Chuyên gia khuyến nghị, bạn nên thực hiện vỗ ợ hơi cho bé sau bú trong 6 tháng đầu đời để giúp bé tiêu hóa tốt và khỏe mạnh hơn
Đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ
Tư thế ngủ cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Do đó, mẹ nên đặt bé nằm ngửa khi ngủ. Tư thế này sẽ giúp hạn chế tình trạng trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè khi ngữ. Đồng thời còn chống được chứng đột tử ở trẻ nhỏ.
Bé bị ọc sữa có nên cho bú lại không?
Nhiều mẹ nghĩ rằng, bé ọc sữa sẽ quấy khóc và khó ngủ vì bụng đói. Nên cố gắng cho bé bú lại mới yên tâm cho bé đi ngủ. Tuy nhiên, sau khi nôn trớ, ọc sữa, bụng bé cần được nghỉ ngơi 30 phút đến 1 giờ. Việc tiếp tục cho bé bú sẽ làm dạ dày hoạt động quá mức, vô tình làm tình trạng ọc sữa và thở khò khè trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến tâm lý ợ bú sữa.
Trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè khi nào cần đi bác sĩ?
Hầu hết trẻ trong giai đoạn 1 – 4 tháng tuổi đều bị ọc sữa và khò khè. Tình trạng này sẽ thuyên giảm khoảng 60% khi trẻ bước vào tháng thứ 6. Đến khi bước vào giai đoạn 1 tuổi, 90% bé không còn gặp tình trạng này nữa.
Do đó, nếu quá độ tuổi này mà bé vẫn bị ọc sữa nhiều này và kéo dài thì cha mẹ nên đưa đến gặp bác sĩ. Với kinh nghiệm chuyên môn, bác sĩ sẽ thăm khám và có phương pháp điều trị phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm.
Trên đây là một số thông tin về tình trạng trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè. Mong rằng với chia sẻ này, mẹ sẽ biết cách khắc phục tình trạng ọc sữa và khò khè ở trẻ nhanh chóng.
