Các biểu hiện trẻ tự kỷ rất khác nhau tùy thuộc vào các khía cạnh khác nhau của cá nhân. Một trong những khía cạnh như vậy là tuổi của trẻ. Những dấu hiệu này có thể được quan sát thấy trong các hành vi của cá nhân. Phụ huynh nên nhận biết sớm dấu hiệu của trẻ tự kỷ để có biện pháp can thiệp phù hợp.
Tìm hiểu về hội chứng tự kỷ ở trẻ
Tự kỷ là một rối loạn phát triển suốt đời ảnh hưởng đến cách con người cư xử và tương tác với thế giới xung quanh. Ở những trẻ mắc chứng tự kỷ, não không phát triển giống như ở hầu hết mọi người. Tự kỷ không phải là một vấn đề sức khỏe tâm thần hoặc một khuyết tật trí tuệ, mặc dù một số người mắc chứng tự kỷ cũng sẽ gặp những vấn đề đó.
Các đặc điểm chính của chứng tự kỷ là khó tương tác và giao tiếp xã hội, các hành vi và sở thích bị hạn chế và lặp đi lặp lại. Trẻ em hoặc người lớn mắc chứng tự kỷ có thể rất thông minh, trí thông minh bình thường, hoặc gặp khó khăn trong học tập.
Người tự kỷ có thể học các kỹ năng cần thiết để hoạt động độc lập hoặc trong một môi trường hỗ trợ. Nghiên cứu cho thấy rằng một đứa trẻ được chẩn đoán và điều trị càng sớm thì càng có nhiều khả năng chúng sẽ phát triển các kỹ năng giao tiếp, xã hội và cuộc sống cần thiết để có một cuộc sống chất lượng hơn.
Nguyên nhân trẻ bị tử kỷ được chuyên gia “chỉ đích danh”
Cập nhật cách chữa bệnh tự kỷ ở trẻ em cải thiện kỹ năng hiệu quả
Biểu hiện trẻ tự kỷ qua từng giai đoạn
Thông thường, trẻ xuất hiện dấu hiệu tự kỷ trong vòng 1 năm đầu tiên. Tuy nhiên, một số trẻ cũng có vẻ phát triển bình thường trong năm đầu tiên. Các biểu hiện sẽ rõ nét hơn trong giai đoạn tiếp theo:
Dấu hiệu trẻ tự kỷ 0 – 3 tháng tuổi
Một thời gian ngắn sau khi chào đời, trẻ bắt đầu mỉm cười và thủ thỉ với mọi người xung quanh. Khi được 2 tháng tuổi, trẻ đã có thể chú ý đến khuôn mặt.
Nếu đứa trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ, điều này có thể không xảy ra. Nếu một đứa trẻ không cười, hoặc cười thật tươi, và không biểu lộ bất kỳ biểu hiện ấm áp nào, đó có thể là một dấu hiệu của chứng rối loạn phổ tự kỷ.
Các biểu hiện sau đây cũng có thể nhận thấy khi trẻ tròn 3 tháng tuổi:
- Không phản ứng với tiếng ồn lớn
- Không cầm nắm đồ vật
- Không nhìn vật thể bằng mắt
- Không lảm nhảm,
- Lảng tránh ánh nhìn từ phía người nói, không nhìn trực diện vào gương mặt người đối diện
Biểu hiện trẻ tự kỷ 4 – 7 tháng tuổi
Khi trẻ được 7 tháng tuổi, các dấu hiệu tự kỷ sau có thể được quan sát:
- Không gần gũi hay thể hiện tình cảm với cha mẹ
- Không cười
- Không với tới mọi thứ
- Không quay đầu lại để xem âm thanh phát ra từ đâu
- Không cố gắng thu hút sự chú ý
- Không tự cười
- Hạn chế giao tiếp bằng mắt
- Không tạo ra âm thanh như tiếng cười, khóc khi thích thú hay giận dữ một chuyện gì đó
Dấu hiệu trẻ bị tự kỷ 7 – 10 tháng tuổi
- Không chia sẻ âm thanh
- Không cười qua lại
- Không bắt chước nét mặt
- Không trả lời tên của họ
Biểu hiện của trẻ tự kỷ 10 – 12 tháng tuổi
- Không thu thập thông tin
- Không đứng khi được hỗ trợ
- Không sử dụng cử chỉ
- Không vẫy tay hoặc lắc đầu
- Không nói những từ đơn lẻ
- Không trỏ đến các đối tượng
- Không nói chuyện với em bé
Biểu hiện của trẻ bị tự kỷ 1 tuổi
Các dấu hiệu cảnh báo tự kỷ sau đây có thể được quan sát khi trẻ tròn 1 tuổi.
- Không tiếp cận với các mặt hàng
- Không thu thập thông tin
- Không nói những từ đơn lẻ
- Không vẫy tay lại
- Không chỉ vào mọi thứ
- Không trả lời tên của họ
- Khả năng vận động chậm chễ, chẳng hạn như chậm biết đứng, biết đi,…
- Không lảm nhảm
Biểu hiện trẻ tự kỷ 2 tuổi
Nếu bạn cảm thấy trẻ 2 tuổi dường như không bắt kịp các mốc phát triển của chúng, bạn có thể bắt đầu tìm kiếm các dấu hiệu nhất định của rối loạn phổ tự kỷ để xem có bất kỳ sự chậm trễ nào không. Các triệu chứng nhẹ có thể bị nhầm lẫn với sự nhút nhát.
Dưới đây là một số dấu hiệu có thể chỉ ra ASD:
- Không nói quá 15 từ
- Không thể đi bộ (hoặc đi kiễng chân)
- Không biết chức năng của các đồ gia dụng như nĩa
- Không bắt chước hành động hoặc lời nói của cha mẹ
- Không sử dụng các mặt hàng cho mục đích riêng của chúng
- Không làm theo chỉ dẫn đơn giản
Biểu hiện của trẻ tự kỷ 3 tuổi
Khi con bạn lớn hơn, các biểu hiện tự kỷ sẽ trở nên kém rõ ràng hơn một chút so với vài tháng đầu tiên. Bạn có thể hiểu rõ hơn bằng cách kiểm tra các cột mốc phát triển để xem liệu con bạn có chậm hơn một số.
Một số biểu hiện tự kỷ thường gặp ở mốc 3 tuổi ở trẻ như sau:
- Thích ở một mình
- Không hiểu thay phiên nhau
- Có kỹ năng nói và ngôn ngữ chậm
- Không trả lời tên
- Tránh giao tiếp bằng mắt
- Thích làm những hành động lặp đi lặp lại
- Gặp khó khăn trong việc bày tỏ cảm xúc của họ
- Khó hiểu cảm xúc của người khác
- Không quan tâm đến tương tác và giao tiếp xã hội
- Không trả lời đúng câu hỏi
- Không hiểu chuyện cười
- Buồn bã về những thay đổi nhỏ trong thói quen
- Lặp lại những gì người khác nói
- Không quan tâm đến việc kết bạn
- Có sở thích ám ảnh về các chủ đề nhất định
- Thích các bộ phận nhất định của đồ vật, chẳng hạn như bánh xe quay
- Không biểu hiện trên khuôn mặt
- Không biết sử dụng giao tiếp bằng cử chỉ như tạm biệt, vẫy tay
Dấu hiệu trẻ tự kỷ 4 tuổi
- Không giao tiếp bằng mắt
- Không phản hồi khi được gọi tên
- Tự chơi
- Khó hiểu cảm giác
- Không trả lời đúng câu hỏi
- Không thích tiếp xúc cơ thể
- Không kể chuyện
- Không hiểu một số khái niệm như thời gian
- Không giao lưu, ít bạn bè
- Không thể tạo thành câu
- Giọng nói không có cảm xúc, ít nhấn nhá vào những trọng tâm của lời nói
Biểu hiện trẻ tự kỷ 5 tuổi
Khi con bạn lớn lên, một số dấu hiệu nhất định có thể bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với các dấu hiệu của sự lớn lên. Bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ của con mình nếu thấy các dấu hiệu sau, có thể là con bạn bị chậm phát triển:
- Có những hành vi mất kiểm soát như hung hăng, tự làm đau bản thân mình và người khác
- Không biết bộc lộ cảm xúc với người xung quanh
- Ít vận động, chỉ thích ngồi ì một chỗ
- Không thể tập trung vào công việc gì trong khoảng thời giá quá dài
- Không thể hiểu sự khác biệt giữa thực và giả
- Thu mình, ít giao tiếp với bạn bè
- Sử dụng sai ngữ pháp, thường nói đảo câu
- Không kể cho cha mẹ nghe những hoạt động con làm trong ngày
- Đánh mất các kỹ năng mà trẻ đã từng có
Trên đây là những biểu hiện trẻ tự kỷ mà cha mẹ nên biết. Hy vọng chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!
