Một trong những bí ẩn lớn nhất về hội chứng này mà các nhà khoa học mất nhiều năm để đi tìm sự thật đó chính là nguyên nhân trẻ bị tự kỷ. Trong bài viết dưới đây, chuyên gia sẽ chỉ chó bạn 3 mối nghi ngờ lớn nhất gây ra hội chứng tự kỷ.
??? Cập nhật cách chữa bệnh tự kỷ ở trẻ em cải thiện kỹ năng hiệu quả
3 nguyên nhân trẻ bị tự kỷ
Tự kỷ là một phần của một nhóm lớn hơn các tình trạng liên quan, được gọi là rối loạn phổ tự kỷ (ASD), tất cả đều liên quan đến việc chậm giao tiếp bằng lời nói và khó khăn trong tương tác xã hội. Các nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em mắc chứng tự kỷ có xu hướng gặp các vấn đề khác về cách thức hoạt động của não bộ của chúng, với khoảng 20-30% phát triển các cơn co giật hoặc động kinh.
Nguyên nhân tự kỷ vẫn chưa rõ ràng, và một số giả thuyết đã gây ra tranh cãi, chẳng hạn như vai trò của tiêm chủng hoặc tầm quan trọng của chế độ ăn uống như gluten. Ngoài ra, một số bằng chứng cho thấy tự kỷ có liên quan đến yếu tố di truyền.
Nguyên nhân trẻ bị tử kỷ có thể do cấu trúc não bộ
Não bộ phát triển khác nhau ở trẻ tự kỷ so với trẻ đang phát triển bình thường. Ở trẻ nhỏ, não bộ luôn phát triển. Mỗi khi trẻ làm điều gì đó hoặc phản ứng với điều gì đó, các kết nối trong não bộ được củng cố và trở nên mạnh mẽ hơn.
Theo thời gian, các kết nối không được củng cố biến mất – chúng được ‘cắt bớt’ đi khi không cần thiết. Việc “cắt tỉa” này là cách bộ não tạo chỗ cho các kết nối quan trọng – những kết nối cần thiết cho các hành động và phản ứng hàng ngày, như đi bộ, nói chuyện hoặc hiểu cảm xúc.
Ở trẻ tự kỷ, não có xu hướng phát triển nhanh hơn mức trung bình trong thời thơ ấu, đặc biệt là trong ba năm đầu đời. Não của trẻ tự kỷ dường như có nhiều tế bào hơn mức chúng cần, cũng như sự liên kết giữa các tế bào kém.
Ngoài ra, việc “cắt tỉa” dường như không xảy ra nhiều ở trẻ tự kỷ. Điều này có nghĩa là thông tin có thể bị mất hoặc được gửi qua các kết nối sai. Việc không “cắt tỉa” cũng có thể giải thích tại sao não ở trẻ tự kỷ dường như phát triển nhanh hơn so với trẻ đang phát triển bình thường.
Tuy vậy, các nhà khoa học vẫn chưa làm sáng tỏ vì sao trẻ bị tự kỷ gây ra sự khác biệt này trong sự phát triển của não bộ.
Xem thêm: Chăm sóc trẻ tự kỷ tốt hơn với 8 lời khuyên thiết thực
Di truyền và chứng tự kỷ
Nguyên nhân trẻ bị tự kỷ được chứng minh là có liên quan đến yếu tố di truyền. Trong một số gia đình, dường như có nhiều người tự kỷ hơn những gia đình khác. Điều này cho thấy rằng gen có thể là một trong những nguyên nhân gây ra chứng tự kỷ. Bằng chứng cho ý tưởng này đã ngày càng gia tăng trong vài thập kỷ qua.
Không chắc có một gen cụ thể nào đó gây ra chứng tự kỷ. Thay vào đó, nó có thể là một số gen kết hợp và hoạt động cùng nhau. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nhiều gen có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của chứng tự kỷ. Nhưng họ vẫn chưa hiểu điều gì gây ra chứng tự kỷ hoặc làm tăng cơ hội phát triển của trẻ.
Các yếu tố khác và chứng tự kỷ
Một số yếu tố khác có liên quan đến việc tăng khả năng mắc bệnh tự kỷ:
- Cha mẹ lớn tuổi
- Sự phát triển kém của thai nhi trong bụng mẹ
- Thiếu oxy khi sinh em bé
- Sinh non
- Tiếp xúc với ô nhiễm không khí khi mang thai.
- Ngoài ra, các yếu tố bên ngoài có thể kích hoạt chứng tự kỷ ở một đứa trẻ vốn đã có xu hướng phát triển tình trạng này về mặt di truyền.
Dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ để chẩn đoán kịp thời
Bên cạnh tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị tự kỷ, con bạn sẽ được hưởng lợi từ việc chẩn đoán sớm, tốt nhất là trong hai năm đầu đời. Chẩn đoán sớm cho phép liệu pháp hành vi hoặc các phương pháp điều trị khác bắt đầu sớm khi nó có vẻ hiệu quả nhất. Nếu bạn lo lắng về con mình, hãy nói chuyện với bác sĩ để được giới thiệu đến gặp bác sĩ chuyên khoa, người có thể giúp xác định xem có cần theo dõi hay không. Các dấu hiệu của chứng tự kỷ có thể bao gồm các triệu chứng như:
- Không nói “bập bẹ” hoặc chỉ vào những đồ vật mong muốn trước tuổi 1
- Không có từ đơn nào trước 16 tháng tuổi hoặc cụm từ hai từ trước 2 tuổi
- Không trả lời khi được gọi tên
- Hạn chế khả năng ngôn ngữ hoặc các kỹ năng xã hội
- Giao tiếp bằng mắt kém
- Có những sở thích “đặc biệt”, chẳng hạn như xếp quá nhiều đồ chơi hoặc đồ vật
- Không cười hoặc không đáp ứng xã hội
Cách phòng tránh tự kỷ ở trẻ
Không có phương pháp chữa trị nào được đề cập với hội chứng tự kỷ. Do đó, việc phòng ngừa cho trẻ từ những năm đầu đời là vô cùng quan trọng. Dưới 7 biện pháp ngăn ngừa chứng tự kỷ ở trẻ mẹ cần ghi nhớ ngay:
- Tiêm vắc xin phòng bệnh tự kỷ khi mang thai
- Giữ tinh thần, cảm xúc tốt trong giai đoạn mang thai
- Thường xuyên trò chuyện, có những cử chỉ âu yếm với con khi mang thai
- Quan tâm, chăm sóc bé hàng ngày
- Không để trẻ chăm chú vào một việc gì đó quá lâu
- Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoại khóa
- Luôn theo dõi hành vi của con
Trên đây là những nguyên nhân trẻ bị tự kỷ. Mong rằng với thông tin này, bố mẹ sẽ có chủ động phòng ngừa tốt hơn, giúp bé phát triển toàn diện.