Bài tập cho trẻ chậm nói với mục đích là giúp cơ miệng, lưỡi và hàm di chuyển một cách linh hoạt hơn. Từ đó góp phần vào quá trình học nói của trẻ.
Nhận biết trẻ chậm nói
Chậm nói là thuật ngữ dùng để chỉ nhóm trẻ đến tuổi biết nói nhưng tỏ ra chậm trễ, chưa đáp ứng được theo cột mốc bình thường. Các dấu hiệu nghi ngờ trẻ chậm nói là:
Trẻ từ 0 – 3 tháng tuổi:
- Không giao tiếp bằng mắt với người nói chuyện
- Ít “hóng chuyện”
Trẻ từ 3 – 6 tháng tuổi:
- Không phát ra âm thanh như “ba”, “a”, “da”,…
- Trẻ dường như phản ứng chậm hoặc không phản ứng với tiếng động mạnh
Trẻ từ 6 – 9 tháng:
- Không bắt chước được các động tác tay chân như: tạm biệt, vỗ tay,..
- Chưa thể sử dụng được những từ đơn giản như “ma”, “ba”
- Không phấn khích khi gặp người quen
??? Bài test cho trẻ chậm nói giúp bạn kiểm tra khả năng ngôn ngữ của con
Trẻ từ 9 – 12 tháng:
- Chưa hiểu được nghĩa từ “không”
- Khi được gọi tên, bé không phản ứng
- Dường như không quan tâm đến những điều xung quanh
Trẻ từ 12 – 15 tháng:
- Không nhận biết được đồ vật khi được gọi tên. Chẳng hạn: Chiếc ô tô đâu?
- Không thực hiện đúng được những câu mệnh lệnh đơn giản. Chẳng hạn như: dậy nào!
- Vẫn chưa nói được từ nào rõ nghĩa
Trẻ từ 16 – 24 tháng:
- Không nhận biết được ít nhất 5 bộ phận trên cơ thể
- Chưa nói được các từ rõ ràng nghĩa, chẳng hạn “mẹ”, “sữa”, “bế”,…
- Không chỉ vào thứ mình muốn
- Trẻ hiểu được chức năng của các đồ vật trong căn nhà
Trẻ từ 2 – 3 tuổi:
- Không ghép được từ đơn thành câu hoàn chỉnh
- Không nhớ được bài hát hoặc bài thơ dù được nghe đi nghe lại rất nhiều lần
- Không thể đặt câu hỏi
- Không phân biệt được điểm giống và khác nhau
Bài tập cho trẻ chậm nói
Các bài tập cho trẻ chậm nói sẽ giúp bé dần hoàn thiện kỹ năng này. Bố mẹ hãy cùng bé “học” thường xuyên nhé!
Bài tập cho bé chậm nói từ 2 – 5 tuổi
Trong độ tuổi, bài tập thích hợp nhất cho bé chậm nói thực hành mỗi ngày chủ yếu là thực hiện những hành động chu môi, bặm môi, há miệng thật to,…
Thay vì ra lệnh “con hãy chu môi lên”. Mẹ nên biến những tiết học này trở thành hoạt động thú vị để lôi kéo bé tham gia. Chẳng hạn như cùng con thổi bóng, thổi nến, in dấu son môi lên giấy,… Tùy vào khả năng sáng tạo của phụ huynh mà xây dựng trò chơi liên quan đến bài tập này.
Lưu ý là bố mẹ hãy cùng tham gia với bé, đừng để chúng một mình xử lý vấn đề nhé!
Bài tập cho trẻ chậm nói từ 5 tuổi trở lên
Khả năng kiểm soát cơ miệng của trẻ 5 tuổi được hoàn thiện tốt hơn. Bên cạnh đó, con cũng có thể bắt chước và hiểu đơn giản. Thay vì những bài tập thực hành môi miệng đơn giản, mẹ nên nâng cấp độ khó để hỗ trợ cho quá trình trị liệu cho trẻ chậm nói:
Chu môi
Bài tập cho trẻ chậm nói chu môi vẫn nên được áp dụng trong giai đoạn này. Nhưng có sự phức tạp hơn trong cách thực hiện:
- Bước 1: Hướng dẫn bé chu môi trong vòng 5 giây
- Bước 2: Di chuyển môi sang phải rồi sang trái. Lặp lại hành động này khoảng 10 lần
Nụ cười
- Bước 1: Bé cười hết cỡ sao cho để lại cả nước và răng. Tuy nhiên không được há miệng, hai hàm răng vẫn cắn khít với nhau
- Bước 2: Giữ nguyên tư thế trên trong vòng 5 giây rồi thả lỏng cơ mặt. Lặp lại khoảng 10 lần
Đẩy hơi trong miệng
Bài tập cho trẻ chậm nói này thực hiện với 2 bước:
- Bước 1: Hít một hơi thật sâu, sau đó thổi căng phồng má. Mím chặt môi để giữ luồng không khí này trong 5 giây
- Bước 2: Đẩy luồng không khí sang má trái, sau đó chuyển sang má phải. Mỗi bên giữ trong vòng 5 giây. Lặp lại khoảng 10 lần như vậy
Bĩu môi
- Bước 1: Làm hành động bĩu môi trong khoảng 5 giây
- Bước 2: Trong khi bĩu môi thì di chuyển cằm lên cao, giữ nguyên trong 10 giây
Căng lưỡi
Các bước thực hiện bài tập cho trẻ chậm nói căng lưỡi là:
- Bước 1: Mở khẩu hình miệng, lè lưỡi hết cơ. Giữ nguyên trong vòng 5 giây
- Bước 2: Đẩy lưỡi sang phải, giữ nguyên 5 giây
- Bước 3: Tiếp tục đưa lưỡi sang trái, cũng giữ nguyên 5 giây
- Bước 4: Di chuyển lưỡi về vị trí ban đầu rồi đẩy xuống dưới, giữ trong vòng 5 giây
- Bước 5: Đưa lưỡi lên trên, càng cao càng tốt, giữ khoảng 5 giây
Di chuyển hàm
- Bước 1: Há miệng hết cỡ
- Bước 2: Đẩy hàm dưới sang trái, rồi lại sang phải. Lặp lại hành động này khoảng 10 lần
- Bước 3: Tiếp tục thực hiện tương tự, nhưng lần này là di chuyển hàm lên và xuống
Trên đây là một số bài tập cho trẻ chậm nói. Bố mẹ hãy cùng rèn luyện với bé thường xuyên để nói tốt hơn trong tương lai nhé!
??? Xem nhiều hơn: 8 bài tập luyện nói cho trẻ chậm nói đơn giản, hiệu quả