Giai đoạn 28-30 tháng tuổi, trẻ sẽ phát triển rất nhanh và có thay đổi rõ rệt cả về ngoại hình, tính cách, tư duy. Bên cạnh những trẻ có vốn từ lớn, khả năng giao tiếp linh hoạt thì vẫn có bé chậm nói. Vậy trẻ 28 tháng chậm nói nguyên nhân do đâu, cách giải quyết thế nào?
Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ 28,29,30 tháng tuổi
Theo các chuyên gia, một trong những cột mốc quan trọng mà mẹ cần phải chú ý khi trẻ 28 tháng tuổi đó là con biết sử dụng ngôn ngữ của mình mô tả thế giới xung quanh. Bé bắt đầu muốn cho cha mẹ biết điều muốn làm và nơi muốn đi. Vì vậy đây là thời điểm tốt nhất để dạy cho bé kỹ năng tư duy cùng với khả năng ngôn từ.
Cụ thể ở tháng 28, 29, 30 từ vựng của bé sẽ được mở rộng. Tuy nhiên vẫn còn nhiều từ mà trẻ đôi khi sử dụng chưa rõ. Theo các chuyên gia, 28 tháng tuổi trẻ đã có thể sử dụng thành thạo cụm từ và các câu ngắn.
Ví dụ như “yêu bà”, “con khát nước”. Trẻ bắt đầu nói nhiều và sử dụng thường xuyên từ mới. Ngoài ra con cũng phân biệt được các màu sắc, hình dạng, một số khái niệm như ít, nhiều.
Bước sang giai đoạn 29-30 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu thể hiện cảm xúc thông qua ngôn ngữ như “vui quá”, “chán quá” hoặc ngân nga giai điệu của các bài hát vui nhộn. Nói chung khoảng thời gian này là lúc bùng nổ nhiều hơn về mặt ngôn từ.
Bé sẽ không ngừng học hỏi từ mới để kể cho mẹ câu chuyện riêng của bản thân hoặc dùng vốn từ đang có để khám phá thế giới xung quanh. Vì vậy nếu trẻ 28-30 tháng chậm nói hoặc có xu hướng im lặng, nói vài ba từ mẹ nên đưa bé đi khám.
Dấu hiệu nhận biết trẻ 28,29,30 tháng chậm nói
Mỗi một đứa trẻ đều có tốc độ phát triển ngôn ngữ riêng biệt. Có trẻ biết nói từ sớm, có bé lại nói chậm hơn. Tuy vậy, các mốc phát triển chung theo từng giai đoạn tương đối giống nhau. Vì vậy để nhận biết trẻ 28 tháng chậm nói cha mẹ có thể so sánh mức độ phát triển của con dưới đây.
Trẻ 28 tháng chậm nói
- Vốn từ của trẻ rất ít, con chỉ có thể dùng một vài từ cơ bản
- Trẻ không thể ghép nhiều hơn 2 từ với nhau
- Câu nói của trẻ thường lộn xộn khiến cho mọi người xung quanh không hiểu bé đang nói gì
- Bé không đặt được câu hỏi đơn giản
Trẻ 29 tháng chậm nói
- Không nói được câu ngắn
- Không hiểu được chỉ dẫn đơn giản
- Phát âm không rõ, ăn nói lắp bắp
- Trẻ ít quan tâm, thờ ơ với sách, truyện hoặc bài hát
- Con không tương tác với đồ vật hay bạn bè trang lứa
Trẻ 30 tháng chậm nói
- Trẻ chưa biết dùng đại từ nhân xưng như ba, mẹ, con
- Không biết cách kết hợp 3 hoặc nhiều từ trong cùng 1 câu
- Trẻ không nhận biết được sự khác biệt giữa các đồ vật như màu sắc, kích thước
- Con không nhớ được bài hát đơn giản
Nguyên nhân khiến trẻ 28,29,30 tháng chậm nói
Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ 28 tháng chậm nói. Một trong số đó cần phải kể đến như:
- Rối loạn chức năng não: Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, vùng não phụ trách ngôn ngữ của trẻ chậm nói thường kém phát triển so với những trẻ phát triển bình thường. Điều này làm bé không hiểu người khác nói gì, do đó không thể tư duy, bắt chước lại từ và tiếng được nghe
- Khiếm khuyết về thính giác: Nếu trẻ có bệnh về thính giác như viêm tai giữa, thủng màng nhĩ,… não bộ sẽ khó tiếp nhận thông tin do bị suy giảm thính lực. Hệ quả là trẻ 28 tháng chậm nói
- Rối loạn chức năng miệng: Những trẻ mắc chứng rối loạn chức năng miệng thường sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc kết hợp môi, lưỡi, hàm để phát âm thanh. Trẻ vẫn có thể nói được nhưng nói ngọng, khó nói hoặc phát âm sai
- Thiếu tương tác với môi trường: Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường lành mạnh sẽ có khả năng phát triển tốt hơn. Nếu như quá trình tương tác với môi trường bị gián đoạn khả năng tập nói của bé sẽ bị ảnh hưởng. Thậm chí còn mắc phải chứng bệnh tâm lý, cản trở giao tiếp về sau
- Trẻ mắc bệnh tâm lý: Chứng tự kỷ hoặc rối loạn giảm chú ý thường sẽ khiến trẻ ngại giao tiếp, e dè môi trường xung quanh. Vì thế khả năng học hỏi ngôn từ bị giảm, con không hào hứng với các hoạt động vui chơi.
Trẻ 28,29,30 tháng chậm nói có nguy hiểm không?
Trẻ 28,29,30 tháng chậm nói có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nguy hiểm như tự kỷ, trầm cảm, rối loạn phát triển tư duy,…
Thế nhưng hiện nay, triệu chứng chậm nói lại bị cha mẹ bỏ qua bởi suy nghĩ rằng: đây là hiện tượng thông thường và trẻ sẽ sớm biết nói mà không cần phải can thiệp điều trị. Tuy nhiên theo các chuyên gia, đây là suy nghĩ hết sức sai lầm bởi chứng chậm nói nếu không chẩn đoán và điều trị sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện cũng như tương lai của con.
Trẻ 28,29,30 tháng chậm nói mẹ nên làm gì?
Tùy vào nguyên nhân chậm nói của bé mà mẹ có thể lựa chọn biện pháp cải thiện khác nhau. Cụ thể:
- Sử dụng âm nhạc vui nhộn: Trẻ 28 tháng chậm nói thường dễ bị mất tập trung và không hứng thú với việc học hỏi từ mới. Do đó mẹ hãy sử dụng bài hát thiếu nhi vui nhộn để bé hào hứng và ghi nhớ lâu. Các bài hát dễ nghe sẽ giúp ăn sâu vào tâm trí bé. Ví dụ như qua bài hát “rửa mặt như mèo” trẻ 29 tháng chậm nói có thể ghi nhớ một số từ ngữ như “con mèo”, “rửa mặt”, “khóc”
- Sử dụng hình ảnh minh họa: Khi nghiên cứu về quá trình tư duy não bộ các nhà khoa học đã chỉ ra rằng con người sẽ bị hấp dẫn bởi những hình ảnh, màu sắc sinh động. Vì vậy với trẻ 30 tháng chậm nói mẹ hãy sử dụng video minh họa nhiều màu để dạy con thêm các từ ngữ mới
- Tiến hành một số phẫu thuật: Với trẻ 29 tháng chậm nói do bị khiếm khuyết bẩm sinh bác sĩ có thể chỉ định một số phẫu thuật ở lưỡi, vòm họng,… để giúp các bé phát triển ngôn từ tốt hơn
- Kiên nhẫn với con: Rối loạn tâm lý cũng là lý do khiến trẻ chậm nói. Vì vậy để con bắt kịp tốc độ phát triển mẹ hãy dành nhiều thời gian trò chuyện cùng con. Có thể đọc sách, kể chuyện và đặt câu hỏi tại sao để kích thích hơn tư duy của bé
Mẹ cần lưu ý gì khi trẻ 28,29,30 tháng tuổi chậm nói?
Ngoài việc áp dụng các biện pháp trên, mẹ cần lưu ý một số vấn đề dưới đây để việc học nói của bé đạt được hiệu quả.
- Không tạo áp lực: Cải thiện tình trạng trẻ 28 tháng chậm nói là quá trình dài cần nhiều cố gắng ở mẹ và con. Do đó, các bậc phụ huynh không nên vội vàng, thúc ép. Thay vào đó, hãy kiên trì, cố gắng áp dụng biện pháp tại nhà và bổ sung thêm các dưỡng chất cần thiết cho não. Dần dần khả năng ngôn ngữ của bé cũng sẽ cải thiện
- Cung cấp dinh dưỡng cho con: Bé 28 tháng chậm nói cần được bổ sung thêm các dưỡng chất cần thiết cho não. Một số thực phẩm giàu omega 3 và vitamin K tốt cho não bộ như bông cải xanh, chuối, cá hồi, hạnh nhân, óc chó,…
- Tuân thủ hướng dẫn bác sĩ: Với trẻ chậm nói cần phải can thiệp từ bác sĩ mẹ nên tuân thủ liệu trình điều trị. Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có sự cho phép từ các chuyên gia. Vì chúng có thể gây hại cho hệ thần kinh non yếu của trẻ
Trẻ 28,29,30 tháng tuổi chậm nói có thể là dấu hiệu sớm của việc rối loạn chức năng. Vì vậy nếu có nghi ngờ mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán kịp thời.
