Ở những năm tháng đầu đời sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho trẻ sơ sinh. Vì vậy các mẹ luôn quan tâm đến vấn đề làm sao đủ sữa cho con. Song song với việc tăng cường tiêu thụ thực phẩm lợi sữa mẹ bỉm còn cần phải tránh thực phẩm gây mất sữa mẹ. Vậy phụ nữ sau sinh nên kiêng ăn gì để không mất sữa? Hãy cùng Fitobimbi khám phá 29 thực phẩm gây mất sữa sau sinh trong bài viết sau.
Các loại rau làm mất sữa mẹ cần tránh xa
Các loại rau củ rất tốt cho mẹ sau sinh. Tuy nhiên, bên cạnh những loại cung cấp vitamin, khoáng chất thì cũng có loại làm mất hoặc giảm sữa mẹ. Dưới đây là 10 cái tên mẹ cần hạn chế khi nuôi con bú.
1. Lá lốt
Đứng đầu danh sách các loại thực phẩm gây mất sữa sau sinh phải kể đến lá lốt. Theo quan niệm dân gian chỉ 1-2 miếng lá lốt nhỏ cũng có thể khiến phụ nữ không còn sữa cho con bú.
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh được rằng ăn lá lốt gây mất sữa. Nhưng để tốt nhất khi nuôi con bằng sữa mẹ nên hạn chế dùng loại lá này.
2. Mùi tây, mùi ta
Rau mùi thường được sử dụng ăn sống hoặc làm trang trí món ăn. Đây không phải nguyên nhân trực tiếp gây mất sữa nhưng là lý do làm mẹ giảm sữa.
Đối với phụ nữ đang nuôi con bú, việc ăn rau mùi sẽ khiến cho sữa có mùi vị lạ. Từ đó khiến bé chán ăn, bỏ bủ. Tình trạng này nếu để kéo dài sẽ khiến sữa mẹ tiết ít, lâu dần mất sữa đột ngột.
3. Lá bạc hà
Bạc hà cũng là thực phẩm gây mất sữa mẹ. Loại thực phẩm này có thể làm ảnh hưởng xấu đến nguồn sữa mẹ nếu dùng thường xuyên. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn nhiều kẹo có chứa bạc hà sẽ làm giảm lượng sữa mà mẹ tạo ra.
4. Bắp cải
Bắp cải cũng là cái tên nằm trong danh sách thực phẩm làm mất sữa mẹ. Loại rau này chứa rất nhiều dinh dưỡng mà các bà mẹ sau sinh cần phải duy trì như vitamin K, vitamin C, folate, chất xơ. Tuy nhiên, theo Đông y bắp cải có tính hàn nếu dùng lượng lớn có thể làm mẹ giảm dần sữa đi. Không chỉ thế, mẹ cho con bú ăn nhiều bắp cải còn gây đau bụng ở trẻ. Vì thế, mẹ chỉ nên ăn thực phẩm này 1-2 lần/ tuần để tránh mất sữa và ảnh hưởng đến sức khỏe của con.
5. Mướp đắng
Mướp đắng cũng được xếp vào danh sách thực phẩm gây mất sữa sau sinh mà các mẹ bỉm cần phải tránh xa. Mướp đắng có tính hàn không tốt cho hệ tiêu hóa của mẹ và bé. Không chỉ thế, việc ăn quá nhiều nhóm thực phẩm này còn khiến bà mẹ bị hạ đường huyết.
Ngoài ra, trong hạt mướp đắng có chứa hoạt chất vicine, khả năng ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Nếu sử dụng nhiều sẽ gây hiện tượng đau đầu, hôn mê với người nhạy cảm. Đặc biệt, các triệu chứng này có thể truyền được từ mẹ sang con thông qua hệ sữa. Do đó để đảm bảo an toàn cho bé khoảng thời gian này mẹ nên hạn chế sử dụng mướp đắng.
6. Súp lơ
Súp lơ là loại thực phẩm mang lại rất nhiều lợi ích về mặt sức khỏe. Tuy nhiên đây lại là nhóm thực phẩm không tốt với những phụ nữ sau sinh. Theo Đông y, súp lơ có tính hàn ăn nhiều có thể khiến bé khó chịu, đầy hơi, thậm chí đi ngoài ở cả mẹ và bé. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, mẹ nuôi con bú nên hạn chế ăn súp lơ để tránh cho bé bị kích thích, thậm chí đầy hơi, đi ngoài. Đặc biệt, súp lơ còn có ảnh hưởng đến chất lượng sữa, là một trong những thực phẩm làm mất sữa mẹ.
7. Rau răm
Một trong những loại rau gây mất sữa cho bà đẻ phải kể đến rau răm. Mặc dù có nhiều lợi ích cho phụ nữ như bổ huyết, chữa rong kinh nhưng nếu sử dụng thường xuyên bạn sẽ không đủ sữa cho bé bú. Vì vậy tốt nhất là nên hạn chế loại thực phẩm này trong giai đoạn phát triển “vàng”của con.
8. Rau diếp cá
Diếp cá được biết đến với công dụng thanh nhiệt, giải độc, kháng khuẩn, tiêu viêm,… Tuy nhiên đây lại là loại thực phẩm làm mất sữa mẹ sau sinh mà nhiều người không chú ý. Diếp cá có vị chua, mùi tanh, tính hàn, hơi độc ăn nhiều có thể khiến mẹ đau bụng, tiêu chảy, ảnh hưởng sức khỏe cũng như quá trình tiết sữa cho con.
9. Cần tây
Cần tây có nhiều chất xơ, folate, kali, vitamin A,B,C và molypden tốt cho sức khỏe người mẹ. Tuy nhiên loại thực phẩm này lại dễ gây dị ứng và là một trong những loại rau gây mất sữa mẹ. Do đó, để an toàn cho bé mẹ chỉ nên uống nước ép cần tây với một lượng nhỏ để ngăn phản ứng tiêu cực xảy ra.
10. Lá Oregano
Có thể nhiều mẹ chưa biết đến loại lá này. Tuy nhiên không khó để bắt gặp nó trong các món ăn Tây phương. Vì vậy với những mẹ trẻ thì đây là một loại lá hết sức quen thuộc. Tuy nhiên trong danh sách thực phẩm gây mất sữa sau sinh thì Organo cũng là cái tên được nhắc đến nhiều. Nguyên nhân là bởi trong lá này có chất tác động tiêu cực đến cơ chế sản xuất sữa, dẫn đến tình trạng mất sữa.
Các loại trái cây gây mất sữa
Trái cây vốn là thực phẩm tốt cho sức khỏe và được bác sĩ khuyên dùng trong các bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, không phải loại nào cũng tốt và hợp với mẹ sau sinh. Cụ thể dưới đây là những loại quả có thể gây mất sữa mẹ.
1. Vải
Vải là thực phẩm có tính nóng. Ăn nhiều sẽ bị nổi mụn thậm chí buồn nôn, chóng mặt. Không chỉ thế nó còn hạn chế khả năng tiết sữa của cơ thể. Vì vậy khi nuôi con bú mẹ nên hạn chế sử dụng.
2. Quả đào
Nằm trong danh sách thực phẩm gây mất sữa còn có quả đào. Loại quả này dù cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất như sắt, canxi, kali, photpho, kẽm,… Nhưng do có tính nóng và nhiều vitamin C. Vì vậy nếu sử dụng nhiều có thể gây hại cho hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó, đào còn chứa phytoestrogen khiến sữa của mẹ không được ổn định.
3. Nhãn
Tương tự như vải, nhãn cũng là quả có tính nóng cao. Vì vậy phụ nữ đang nuôi con bú không nên ăn nhãn thường xuyên. Nó có thể dẫn đến tình trạng nóng cổ, ợ chua, giảm tiết sữa. Đặc biệt, trong một số trường hợp việc ăn nhãn nhiều còn khiến sữa mẹ nóng theo, bé bị khó chịu khi bú và sẽ quấy khóc liên tục.
4. Mãng cầu xiêm
Mãng cầu xiêm là một trong những loại quả gây mất sữa mà các mẹ nên tránh. Trung bình 100g mãng cầu xiêm cho tới 20.6mg vitamin C. Hàm lượng C cao như vậy khiến sữa của mẹ ít tiết. Thậm chí khi bé bú vào còn gây khó chịu, quấy khóc, tiêu chảy.
5. Ổi
Trong ổi có một lượng lớn tanin, chất này kết hợp với protein sẽ giúp ngăn ngừa tiêu chảy. Tuy nhiên, nếu ăn ổi nhiều sẽ lại gây ra tình trạng táo bón. Bên cạnh đó, loại quả này có tính nóng có thể ảnh hưởng khả năng tiết sữa của mẹ.
6. Me chua
Me chua cũng là thực phẩm gây mất sữa mẹ cần phải chú ý. Đặc biệt với phụ nữ sau sinh loại quả này có thể khiến sữa ít đi, bé bú sữa mẹ dễ bị tiêu chảy. Không chỉ thế, dân gian còn truyền tai nhau việc ăn loại quả quá chua như me về già sẽ bị són tiểu.
7. Xoài chua
Tương tự như me, xoài chua cũng chứa lượng axit cao. Việc ăn quá nhiều nhóm thực phẩm này sẽ khiến cho sữa giảm tiết và gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của hai mẹ con.
8. Cam, quýt chua
Các loại trái cây họ nhà cam quýt chứa nhiều vitamin C tốt cho da và hệ miễn dịch. Tuy nhiên cũng bởi điều đó mà nó khiến cho axit dạ dày tiết ra nhiều hơn. Khi axit trong dạ dày tăng cơ thể mẹ sẽ giảm lượng prolactin. Đây là hormone ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ. Vì vậy mẹ nên hạn chế.
9. Quả dâu da
Dâu da là một trong những loại quả mà các mẹ bỉm sau sinh nên tránh để không làm giảm lượng sữa tiết ra. Loại quả này có vị chua, ăn nhiều sẽ khiến mẹ bỉm bị đau dạ dày, ảnh hưởng đến chất lượng sữa tiết ra.
10. Dưa hấu
Phụ nữ sau sinh không nên ăn nhiều dưa hấu nhất là dưa hấu ướp lạnh. Mặc dù cung cấp một lượng nước lớn cùng với hàm lượng vitamin C cao. Tuy nhiên, đây cũng là loại thực phẩm gây mất sữa mẹ vì có thể khiến mẹ bị đầy bụng, tiêu chảy.
Những món ăn gây mất sữa sau sinh
Mặc dù được các bác sĩ khuyến cáo nên ăn đa dạng sau sinh để nguồn sữa được chất lượng. Thế nhưng không phải với món ăn nào mẹ bỉm cũng nên bổ sung. Dưới đây là một số món mẹ cần tránh xa nếu không muốn sữa ngày càng ít đi.
1. Thức ăn lạnh
Sau sinh, một số mẹ bỉm thích ăn hoa quả ướp lạnh hoặc uống đồ mát. Tuy nhiên, loại thức ăn này không chỉ khiến cho dạ dày của mẹ khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sữa, không tốt cho sức khỏe của bé mới sinh.
Vì vậy, mẹ nên cố gắng tránh ăn đồ lạnh trong thời gian này. Trái cây nên bỏ ra ngoài cho đến khi về nhiệt độ bình thường rồi ăn.
2. Mì tôm
Mì tôm chứa nhiều chất béo, chất phụ gia và không có các dưỡng chất cần cho cơ thể. Do đó, phụ nữ sau sinh không nên ăn nhiều. Bên cạnh đó, việc ăn mì tôm quá nhiều còn gây mất sữa, lượng sữa bị giảm chất lượng.
3. Thực phẩm chiên rán, nhiều dầu
Đồ chiên rán chứa nhiều dầu mỡ, chất béo có thể làm tắc tia sữa hoặc khiến mẹ mất sữa nếu ăn quá nhiều. Ngoài ra, chất béo trong thực phẩm này cũng không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé. Nó khiến mẹ sau sinh rất khó giảm cân.
4. Dưa muối
Dưa chua ăn rất ngon miệng, lại còn kích thích vị giác thèm ăn. Tuy nhiên, dưa muối lại là thực phẩm làm mất sữa quen thuộc mà mẹ bỉm cần tránh xa. Nó chứa hàm lượng Nitrit rất cao khi được kết hợp với amin bậc 3 trong tôm sẽ tạo ra Nitrosamine làm tăng nguy cơ ung thư. Dù chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể nhưng trong thực tế đã có rất nhiều bà mẹ sau sinh ăn dưa có hiện tượng ít sữa hoặc mất sữa. Vì vậy, các mẹ sau sinh cần phải chú ý bỏ qua nhóm thực phẩm này.
5. Măng xào
Đối với những người bình thường, măng là thực phẩm không quá tốt và không nên ăn nhiều. Trong măng, chứa nhiều độc tố như HCN. Vì vậy cần phải lưu ý khi chế biến để loại bỏ hết độc tố này ra khỏi món ăn.
Còn với bà mẹ sau sinh thì nên nói không với măng. Nó không chỉ gây giảm tiết sữa mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mẹ và bé nếu món ăn này không được chế biến cẩn thận.
6. Đồ ăn/ uống chứa caffeine
Trong những thực phẩm gây mất sữa sau sinh mẹ cần cảnh giác với món ăn, đồ uống chứa caffeine. Việc ăn hoặc uống quá nhiều socola, cà phê, nước trà sẽ khiến lượng lớn caffeine đi vào sữa mẹ. Điều này kéo dài sẽ khiến bé hay cáu gắt, khó chịu. Do đó, mẹ nên dùng nó một cách điều độ, cố gắng hạn chế lượng caffein không quá 300mg/ ngày.
7. Đồ uống có ga và cồn
Các loại đồ uống có cồn như rượu, bia, nước ngọt cũng là thực phẩm hàng đầu khiến bạn mất sữa. Những đồ uống này không chỉ ảnh hưởng khả năng tiết sữa của mẹ mà còn khiến cho chất lượng sữa giảm. Do đó, nhóm thực phẩm này cũng cần đưa vào danh sách hạn chế của các mẹ bầu sau sinh.
8. Đồ ăn nhanh
Đồ ăn nhanh cũng là món ăn chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, chất bảo quản có hại cho cơ thể nhất là các mẹ sau sinh. Nó không chỉ khiến sữa của mẹ ít đi mà còn khiến bé bú vào đầy bụng. Do đó, để sữa không bị ảnh hưởng mẹ nên hạn chế nhóm thực phẩm này.
9. Các loại hải sản gây dị ứng
Một số hải sản như tôm, cua, ghẹ, cá nhám, cá ngừ có thể sẽ gây dị ứng. Do đó mẹ sau sinh cần phải đặc biệt chú ý chế độ ăn uống của mình, cần nắm rõ cơ thể dị ứng với thực phẩm nào. Bởi dị ứng không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn gián tiếp quá trình tiết sữa của mẹ. Quan trọng hơn, trẻ sơ sinh là nhóm đối tượng dễ bị dị ứng với thực phẩm này. Do đó, để đảm bảo an toàn mẹ nên hạn chế hải sản trong 6 tháng đầu sau sinh.
Các nguyên nhân khác gây mất sữa sau sinh
Ngoài chế độ ăn, tình trạng mất sữa còn phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân nữa. Cụ thể:
- Sử dụng thuốc: Những mẹ đang trong giai đoạn cho con bú cần dùng thuốc chữa bệnh phải lưu ý đến thành phần. Một số loại thuốc điều trị dị ứng, thông mũi, lợi tiểu thường có thành phần ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa, giảm khả năng tiết
- Băng huyết sau sinh: Triệu chứng này có thể làm ảnh hưởng tới thời điểm sữa về và lượng sữa tiết ra
- Suy giáp, tuyến giáp hoạt động kém: Đều là bệnh lý cản trở tới việc sản xuất sữa. Do tuyến giáp điều hòa 2 hormone liên quan đến việc cho bú. Do đó, nếu thấy không đủ sữa cho con bú mẹ nên đi kiểm tra tuyến giáp của mình
- Sử dụng thuốc tránh thai: Một số phương pháp tránh thai bằng nội tiết tố, đặc biệt là thuốc có chứa estrogen có thể làm giảm sữa mẹ tiết ra
- Quay lại với công việc: Đối với những bà mẹ phải quay lại làm việc sau thời gian thai sản, thông thường lượng sữa tiết ra sẽ giảm dần. Nguyên nhân là bởi sữa mẹ sản xuất dựa trên nguyên tắc cung- cầu. Khi bé bú không thường xuyên lượng sữa sẽ giảm. Ngoài ra sự căng thẳng khi làm việc trở lại cũng sẽ ảnh hưởng tới nguồn sữa mẹ
Trên đây là 29 loại thực phẩm gây mất sữa sau sinh mà mẹ cần phải chú ý. Để sữa đặc, sánh và nhiều mẹ nên chú ý chế độ ăn uống của mình. Tăng cường bổ sung rau xanh, hoa quả và thực phẩm giàu chất đạm. Kết hợp với việc ngủ, nghỉ khoa học để sữa không bị mất đi. Chúc các mẹ thành công!