Đa số các mẹ khi thấy trẻ biếng ăn, chậm phát triển đều tự ý bổ sung kẽm mà không tham khảo ý kiến bác sĩ. Vậy điều này có nguy hại không, có nên tự ý bổ sung kẽm cho bé? Câu trả lời sẽ có trong bài viết sau.
Tham khảo thêm:
Có nên tự ý bổ sung kẽm cho bé hay không? Hệ quả là gì?
Có nên tự ý bổ sung kẽm cho bé hay không là câu hỏi được rất nhiều mẹ quan tâm. Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương (Viện dinh dưỡng Quốc Gia): ‘‘Bé được bổ sung kẽm khi có dấu hiệu lâm sàng hoặc kết quả xét nghiệm sinh học. Việc tự ý bổ sung có thể gây ngộ độc hoặc rối loạn chuyển hóa’’. Cụ thể nếu cha mẹ không có kiến thức đầy đủ mà tự ý bổ sung kẽm cho bé có thể gây ra hậu quả như sau:
- Bổ sung thừa kẽm khiến bé bị ngộ độc và gây ra các triệu chứng như buồn nôn, tiêu chảy, đắng miệng, suy giảm cholesterol,… Đặc biệt, tình trạng này nếu để kéo dài có thể gây ra các bệnh tim mạch, ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, miễn dịch suy giảm
- Không chỉ thế bổ sung kẽm liều cao còn có thể khiến trẻ bị sốt, đau đầu, mệt mỏi, ho kéo dài
- Kẽm có khả năng ức chế đồng. Do đó, nếu dư thừa quá mức nó sẽ khiến hoạt chất này thiếu trong thời gian dài
- Bên cạnh đó, thừa kẽm còn làm giảm tác dụng của một số loại kháng sinh khi dùng cùng lúc
Do đó để chắc chắn, cha mẹ tuyệt đối không tự ý bổ sung tại nhà mà nên đưa con đi gặp bác sĩ. Sau khi thăm khám và xét nghiệm đầy đủ, bác sĩ sẽ tư vấn cách điều trị phù hợp. Bao gồm có nên bổ sung kẽm hay không? Bổ sung thế nào, liều lượng và thời gian ra sao? Tuân thủ chỉ định của bác sĩ là một trong những cách làm hiệu quả giúp bé hấp thụ kẽm và phát triển khỏe mạnh.
Vì sao phải bổ sung kẽm cho bé?
Trong các vi chất dinh dưỡng, kẽm được chứng minh là có vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển của bé. Hoạt chất này tham gia cấu tạo của hơn 30 enzym trong cơ thể. Giúp tăng cảm giác ngon miệng, tăng lượng thức ăn ở bé. Đồng thời giúp tổng hợp đạm, tăng cường hệ miễn dịch. Giúp bé phát triển tối đa chiều cao, trí tuệ, thị lực, thính giác.
Việc thiếu kẽm sẽ khiến bé bị:
- Biếng ăn, dễ nhiễm trùng, nguy cơ suy giảm miễn dịch
- Dễ mắc các bệnh cảm cúm, sổ mũi, sốt, vết thương lâu lành
- Trẻ bị suy dinh dưỡng, rối loạn tăng trưởng, chậm phát triển chiều cao
- Trí nhớ và khả năng tập trung suy giảm, kết quả học tập kém
Với trẻ nhỏ việc bổ sung kẽm là cần thiết trong những năm tháng đầu đời. Tuy nhiên quá trình này cần tham vấn bác sĩ hoặc người có chuyên môn. Bởi tự ý bổ sung kẽm khi không có kiến thức đầy đủ có thể gây nguy hiểm với sức khỏe bé.
Khi nào trẻ cần bổ sung kẽm, liều lượng ra sao?
Có nên tự ý bổ sung kẽm cho bé? Câu trả lời là không. Bởi việc làm này tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Vậy khi nào trẻ cần bổ sung kẽm? Theo các chuyên gia, trẻ sẽ được bổ sung kẽm khi có các biểu hiện lâm sàng như:
- Chán ăn, giảm bú, bỏ bữa thường xuyên
- Trẻ bị chậm tiêu, táo bón, suy dinh dưỡng, cân nặng và chiều cao chậm tăng trưởng
- Trẻ hay khó ngủ về đêm, thường giật mình, đổ mồ hôi trộm
- Trẻ dễ mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, hệ tiêu hóa và da
- Có dấu hiệu vết thương lâu lành, hay dị ứng với tác nhân lạ
- Tóc giòn, dễ gãy, mong tay mềm
Việc bổ sung kẽm chỉ nên áp dụng với bé được kiểm tra và phát hiện có biểu hiện thiếu kẽm thể trung bình hoặc thể nặng. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý chẩn đoán và dùng thuốc tại nhà mà cần tham vấn bác sĩ. Bên cạnh đó, quá trình bổ sung mẹ cũng cần tuân thủ liều lượng bổ sung kẽm cho trẻ theo khuyến cáo như sau:
Độ tuổi | Liều dùng |
0-6 tháng | 2mg |
7 tháng – 3 tuổi | 3mg |
4-8 tuổi | 5mg |
9-13 tuổi | 8mg |
14-18 tuổi | 11mg với nam và 9mg với bé gái |
Các nguồn kẽm cho bé hiện nay
Mẹ có thể bổ sung kẽm cho bé bằng nhiều nguồn khác nhau như thực phẩm, viên uống chức năng, siro, sữa tăng cường,…. Tuy nhiên dù là nguồn nào, mẹ cũng nên tham khảo ý kiến chuyên gia.
Bổ sung kẽm từ sữa mẹ
Với bé dưới 6 tháng tuổi nguồn kẽm tốt nhất và dễ hấp thu nhất là sữa mẹ. Tuy nhiên theo thời gian lượng kẽm trong sữa sẽ giảm dần. Vì vậy để đảm bảo đủ kẽm cho trẻ, mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống hợp lý hoặc sử dụng thêm viên uống tăng cường.
Bổ sung kẽm từ dinh dưỡng
Ở giai đoạn 6 tháng tuổi, bé có thể lấy kẽm từ thực phẩm hàng ngày. Kẽm có nhiều trong các loại thức ăn như hải sản, thịt, rau xanh. Trong đó cứ 100g thực phẩm ở hàu sẽ chứa 70mg kẽm, ở gan chứa 7.3mg kẽm, ở thịt chứa 4.3mg kẽm, ở sò chứa 5.3mg kẽm, ở rau xanh chứa dưới 1mg kẽm. Quá trình bổ sung bằng thực phẩm giàu kẽm cho bé khá đơn giản tuy nhiên đối với các bé biếng ăn mẹ cần linh hoạt thực đơn dinh dưỡng. Ưu tiên các loại thực phẩm và cách chế biến mới lạ, kích thích vị giác của trẻ.
Bổ sung kẽm từ sản phẩm thay thế
Bé chỉ hấp thụ được tối đa 30% lượng kẽm từ thức ăn hàng ngày. Không chỉ thế quá trình chế biến một lượng lớn kẽm đã bị hao hụt. Vì vậy các chuyên gia khuyến cáo mẹ nên sử dụng sản phẩm thay thế để đảm bảo nhu cầu kẽm cho bé. Tùy vào độ tuổi và sở thích của các bé mà mẹ có thể lựa chọn siro, viên uống, viên nang. Tuy nhiên hãy đảm bảo rằng sản phẩm sử dụng cho bé có độ an toàn và lành tính cao.
Lưu ý khi bổ sung kẽm cho bé để đảm bảo an toàn
Ngoài việc không tự ý bổ sung kẽm cho bé, quá trình sử dụng mẹ còn phải lưu ý vấn đề sau:
- Dùng kẽm sau bữa ăn khoảng 30 phút là thời điểm đạt được hiệu quả tốt nhất. Bởi dùng khi đói sẽ khiến bé bị rối loạn tiêu hóa, giảm khả năng hấp thu
- Quá trình dùng kẽm cần tăng cường vitamin C, A, B6 để kết quả hấp thụ tốt hơn
- Với các bé bị rối loạn tiêu hóa hoặc đang mắc bệnh dạ dày mẹ nên cải thiện bệnh lý trước khi bổ sung kẽm để tránh lãng phí
- Nếu trẻ có biểu hiện ngộ độc hoặc sốc do dư thừa kẽm mẹ cần sơ cứu và đưa trẻ đi gặp bác sĩ sớm
Có nên tự ý bổ sung kẽm cho bé hay không chắc hẳn mẹ đã có lời giải. Hy vọng với những kiến thức này mẹ sẽ biết cách sử dụng vi chất sao cho hợp lý, tránh làm con dao hai lưỡi gây hại cho con.