Khó ngủ là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do các bé thiếu hụt dinh dưỡng. Vậy trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì? Làm sao để bé có giấc ngủ ngon?
Bé ngủ hay giật mình là thiếu chất gì?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng khó ngủ ở trẻ. Trong đó, thiếu chất là nguyên nhân chính. Vậy trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì?
1. Thiếu sắt
Thiếu sắt là một trong những nguyên nhân chính gây ra hiện tượng quấy khóc khi ngủ. Lý do là bởi lúc này, não bộ của bé không thể hoạt động ổn định. Trẻ thường xuyên sợ hãi, lo lắng, suy giảm nhận thức dẫn đến mất ngủ. Không chỉ thế, trẻ thiếu sắt còn có các biểu hiện như:
- Da xanh xao, nhất là vùng bàn tay, bàn chân
- Kết mạc mắt nhợt nhạt, trẻ mệt mỏi, kém tập trung
- Hay buồn ngủ, ngủ nhiều vào ban ngày và mất ngủ ban đêm
- Trẻ sụt cân, rối loạn tiêu hóa, khó thở khi gắng sức
Để khắc phục tình trạng quấy khóc hay bị giật mình giữa đêm mẹ nên bổ sung dinh dưỡng bằng cách thêm các thực phẩm giàu sắt vào thực đơn của con như: thịt bò, thịt gà, trứng, súp lơ, đậu nành,…
2. Thiếu kẽm
Trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì? Đáp án không thể bỏ qua là kẽm. Theo chuyên gia, hoạt chất này không chỉ có vai trò lớn với hệ tiêu hóa, đảm bảo quá trình trao đổi bên trong mà còn giúp cho tế bào tăng trưởng, phục hồi, đồng thời điều hòa giấc ngủ ở trẻ hay bị thức đêm. Theo thống kê, Việt Nam có khoảng 25-40% trẻ bị thiếu kẽm. Thường khi thiếu kẽm, bé sẽ có các biểu hiện như:
- Kém ăn, ăn không ngon miệng, vị giác bất thường
- Trẻ rụng tóc, tiêu chảy, phát triển chậm
- Có dấu hiệu rối loạn thần kinh, nổi cáu, ngủ không sâu
- Suy dinh dưỡng, thấp còi, chậm lớn
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn cung cấp kẽm tuyệt vời. Vì vậy mẹ nên ăn nhiều thực phẩm giàu kẽm như gan, thịt bò, tôm đồng, lươn, hàu để chất lượng sữa tốt hơn. Với trẻ trên 6 tháng tuổi, để tăng hấp thụ kẽm mẹ hãy bổ sung thêm vitamin C từ trái cây như cam, chanh, quýt, bưởi,… Với trẻ từ 0-4 tuổi, không dùng quá 150mg kẽm/ ngày. Còn trẻ lớn hơn mẹ hãy sử dụng thực phẩm như cua, bơ, hàu, hải sản, ngũ cốc,…
3. Thiếu canxi
Canxi có vai trò lớn trong việc phát triển hệ xương của trẻ. Do đó, khi bị thiếu hụt bé sẽ gặp phải các vấn đề như mỏi cơ, trằn trọc, khó vào giấc, ngủ không sâu, thường xuyên giật mình, quấy khóc giữa đêm.
Ngoài biểu hiện khó ngủ, ngủ không sâu giấc mẹ có thể nhận biết tình trạng thiếu hụt canxi dựa vào các dấu hiệu sau:
- Trẻ chậm mọc răng
- Rụng tóc vành khăn
- Còi xương, chuột rút
Khi trẻ có biểu hiện này, mẹ nên bổ sung canxi dựa vào các thực phẩm như rau xanh, đậu nành, sữa chua, pho mai, hải sản,…
4. Thiếu vitamin D
Thiếu vitamin D cũng là đáp án của câu hỏi trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì? Theo chuyên gia, việc thiếu vitamin D có thể khiến trẻ ngủ không sâu giấc, thường xuyên giật mình, chậm biết đi và mọc răng,… Các biểu hiện thiếu vitamin D ở trẻ khá giống với việc thiếu canxi. Do chúng có vai trò lớn trong việc hỗ trợ hấp thụ canxi.
Để cải thiện tình trạng thiếu hụt vitamin D, mẹ cần cho bé tắm nắng vào mỗi sáng sớm. Đồng thời bổ sung thêm các thực phẩm như cá, sữa, lòng đỏ trứng,…
5. Thiếu Magie
Magie là nguyên tố vi lượng giúp duy trì hoạt động của các cơ quan bên trong cơ thể. Không chỉ vậy, nó còn tham gia vào việc hoàn thiện chức năng não, đảm bảo cho hệ tim mạch luôn được khỏe mạnh. Từ đó giúp bé thư giãn tinh thần, dễ đi vào giấc và ngủ sâu hơn.
Theo chuyên gia, magie còn có tác dụng tăng sản xuất melatonin, hormone giúp thư giãn tinh thần, điều hòa nhịp sinh học cơ thể. Đồng thời giúp gia tăng nồng độ GABA – chất dẫn truyền thần kinh hóa học trong não để làm dịu thần kinh. Do đó việc thiếu hụt magie chắc chắn sẽ khiến bé gặp vấn đề về giấc ngủ. Để nhận biết tình trạng thiếu hụt magie ở trẻ, mẹ có thể dựa vào dấu hiệu dưới đây:
- Khó ngủ, mất ngủ
- Hay buồn chán, lười chơi
- Trẻ bị co giật mí mắt, chuột rút chân
- Nhịp tim bất thường
- Mắc các bệnh về da
- Ngoài ra ở những trẻ lớn còn xuất hiện tình trạng đau nửa đầu, đau thắt lưng
Vì vậy khi có các dấu hiệu này, mẹ hãy tăng cường sử dụng thức ăn hàng ngày cho bé như rau bina, gạo lứt, ngũ cốc, thực phẩm từ sữa,…
6. Thiếu Protein
Trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì? Đáp án là thiếu protein. Hoạt chất này chứa nhiều acid amin, là thành phần cơ bản tạo nên tế bào có vai trò lớn, không thể thiếu được của cơ thể người. Thông thường, protein sẽ được chia làm 2 loại là từ thực vật và từ động vật. Trong đó, protein động vật chứa đầy đủ các acid amin, dễ hấp thụ và tạo thành thành phần cơ bản của tế bào.
Các acid amin này đóng vai trò là chất dẫn truyền thần kinh hóa học trong não như ABA, endorphin, serotonin. Từ đó, giúp trẻ có được tinh thần thoải mái và ngủ sâu hơn. Vì thế nếu trẻ bỗng nhiên khó ngủ, giật mình, khóc thét giữa đêm thì rất có thể con đang bị thiếu protein.
Theo chuyên gia, trẻ thiếu protein thường có biểu hiện như:
- Khó ngủ, ngủ không sâu giấc, thường xuyên giật mình
- Trẻ phản ứng chậm, kém tập trung
- Dễ bị gãy xương khi va chạm nhẹ
- Trẻ bị rụng tóc
- Móng tay xuất hiện dải trắng hoặc đốm nâu
- Trẻ liên tục thèm ăn, đau mỏi khớp, người uể oải
Để cải thiện tình trạng mất ngủ do thiếu protein mẹ cần bổ sung vào trong thực đơn hằng ngày của bé những thực phẩm như yến mạch, hạnh nhân, bông cải xanh, trứng, thịt gà,…
7. Thiếu chất béo
Giống như protein, chất béo cũng là thành phần quan trọng của cơ thể người. Hoạt chất này hỗ trợ hấp thụ vitamin A, E và một số vitamin khác.
Không chỉ thế, chất béo nhất là omega 3 còn giúp các bé ổn định tâm trạng, cân bằng hormone, duy trì hoạt động của não. Việc thiếu chất béo sẽ khiến cơ thể bé bị mệt mỏi, khó chịu và khó đi vào giấc ngủ hơn.
Theo các chuyên gia, những trẻ thiếu chất béo thường hay có biểu hiện như:
- Đói bụng, thèm ăn
- Tinh thần chán nản
- Bé phản ứng chậm, da khô xỉn, thường xuyên thấy lạnh
- Cơ thể đau nhức
Do đó khi trẻ có biểu hiện này mẹ cần tăng cường bổ sung chất béo thông qua thực phẩm chứa nhiều acid bão hòa như thịt nạc, thịt mỡ,… Ngoài ra, mẹ cũng có thể sử dụng phô mai, váng sữa, dầu thực vật, trứng gà và các loại hạt để bổ sung chất béo chưa bão hòa. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn mẹ nên cân đối chất béo động vật, thực vật trong khẩu phần ăn theo tỉ lệ 7:3.
8. Thiếu vitamin B12
Thiếu vitamin B12 cũng là lý do khiến trẻ ngủ hay giật mình. Không chỉ thế, hoạt chất này khi bị thiếu hụt còn gây tiêu chảy, viêm kết mạc, giác mạc, chốc mép dẫn đến lười ăn, chậm lớn.
Một số biểu hiện ở trẻ thiếu vitamin B12 gồm:
- Bé nhạy cảm với ánh sáng
- Khóe miệng nứt nẻ
- Khó ngủ, mắt có vệt đỏ
- Trẻ bị táo bón, kém ăn
- Cổ họng và lưỡi sưng viêm
- Trẻ phản ứng chậm, cựa quậy vô thức
Để bổ sung vitamin B12 cho trẻ khó ngủ mẹ có thể dùng thực phẩm như gan, thận, tim động vật, nấm,…
9. Thiếu vitamin C
Đáp án không thể thiếu của câu hỏi trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì là vitamin C. Theo chuyên gia, hoạt chất này có vai trò lớn trong việc tái tạo collagen, nâng đỡ mạch máu, xương, sụn và mô dưới da. Không chỉ thế, vitamin C còn tham gia chuyển hóa acid folic, tăng hấp thụ sắt. Vì vậy khi cơ thể không đủ vitamin C trẻ sẽ dễ bị mất ngủ, trằn trọc giữa đêm.
Để nhận biết tình trạng thiếu hụt vitamin C ở trẻ, mẹ cần dựa vào dấu hiệu dưới đây:
- Da bầm tím
- Người mệt mỏi, dễ chảy máu
- Vết thương lâu lành, răng bị sún
- Người mệt mỏi, đau nhức
Để bổ sung vitamin C cho trẻ mẹ có thể thêm vào khẩu phần ăn của bé các thực phẩm như: chanh, cam, cà chua, ớt xanh, bông cải, kiwi, măng tây,…
Một số nguyên nhân khác khiến trẻ ngủ giật mình
Ngoài nguyên nhân thiếu vitamin, trẻ có thể giật mình khi ngủ do những vấn đề như:
- Do phản xạ sinh lý: Phản xạ Moro là một phản xạ tự nhiên của trẻ sơ sinh, thường xuất hiện từ lúc mới sinh và kéo dài đến khoảng 4 – 6 tháng tuổi. Khi phản xạ này xảy ra, trẻ sẽ giật mình, mở rộng cánh tay và chân, sau đó co lại. Đây là một phần của quá trình phát triển bình thường và cho thấy hệ thần kinh của trẻ đang hoạt động tốt.
- Tiếng động từ môi trường: Trẻ nhỏ thường rất nhạy cảm với âm thanh từ môi trường xung quanh. Tiếng động bất ngờ hoặc quá lớn, như tiếng đóng cửa, tiếng chuông điện thoại, hoặc tiếng người nói chuyện, có thể khiến trẻ giật mình tỉnh giấc. Việc tạo ra một môi trường yên tĩnh và ổn định có thể giúp giảm bớt tình trạng này.
- Tình trạng tâm lý: Trẻ có thể giật mình khi ngủ do những cảm xúc tiêu cực hoặc căng thẳng. Các yếu tố như thay đổi môi trường, cảm giác lo lắng, hay sự không thoải mái trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
- Trẻ đang bế bị đặt xuống bất ngờ: Khi trẻ đang được bế và đột ngột bị đặt xuống giường, trẻ có thể cảm thấy bất an và giật mình. Điều này là do trẻ cảm nhận được sự thay đổi đột ngột trong vị trí và cảm giác không an toàn. Để tránh điều này, cha mẹ hãy đặt trẻ xuống một cách nhẹ nhàng và từ từ, để trẻ có thể thích nghi với sự thay đổi dần dần.
- Do bệnh lý: Một số bệnh lý cũng có thể khiến trẻ giật mình khi ngủ, chẳng hạn như các vấn đề về tiêu hóa, sốt, hoặc nhiễm trùng. Nếu trẻ thường xuyên giật mình và có các dấu hiệu khác như khóc nhiều, biếng ăn, hay khó chịu, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Làm thế nào để biết bé ngủ hay giật mình là do thiếu chất hay do nguyên nhân khác?
Để biết bé ngủ hay giật mình là do thiếu chất hay do nguyên nhân khác, bạn có thể xem xét các yếu tố và triệu chứng sau đây:
- Quan sát các triệu chứng khác: Nếu giật mình do thiếu chất, bé thường sẽ có các triệu chứng đi kèm khác như chậm tăng trưởng, biếng ăn, da xanh xao, tóc thưa và dễ gãy, hay có các dấu hiệu về bệnh lý khác. Nếu bé chỉ giật mình khi ngủ mà không có các triệu chứng khác, nguyên nhân có thể do môi trường hoặc yếu tố tâm lý.
- Theo dõi chế độ dinh dưỡng của bé: Đảm bảo bé nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết qua chế độ ăn uống hàng ngày. Nếu bạn nghi ngờ bé thiếu chất, hãy chú ý xem bé có nhận đủ các nhóm thực phẩm cần thiết như protein, vitamin, khoáng chất và các yếu tố vi lượng khác không. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đánh giá chế độ ăn của bé.
- Kiểm tra môi trường và thói quen ngủ của bé: Xem xét môi trường ngủ của bé có yên tĩnh, thoải mái và an toàn không. Các yếu tố như ánh sáng, nhiệt độ phòng, tiếng ồn và độ thoải mái của giường cũi đều ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé. Ngoài ra, thói quen ngủ của bé cũng rất quan trọng. Nếu bé không có lịch trình ngủ đều đặn hoặc không được đặt xuống giường một cách nhẹ nhàng, bé có thể dễ bị giật mình.
- Theo dõi phản xạ và hành vi của bé: Bé có thể giật mình do phản xạ sinh lý bình thường như phản xạ Moro. Đây là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh và thường giảm dần khi bé lớn lên. Nếu bé có các phản xạ bất thường hoặc có dấu hiệu khác thường về hành vi, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân bệnh lý.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn không chắc chắn về nguyên nhân khiến bé giật mình khi ngủ, hoặc nếu bạn nhận thấy bé có các dấu hiệu bất thường khác, hãy đưa bé đến bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định xem bé có thiếu chất dinh dưỡng hay có vấn đề sức khỏe nào khác không.
Việc quan sát kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế là cách tốt nhất để xác định nguyên nhân cụ thể và tìm ra giải pháp phù hợp giúp bé có giấc ngủ ngon hơn.
Trẻ hay ngủ giật mình có nguy hiểm không?
Trẻ thường xuyên giật mình khi ngủ có thể phải đối mặt với các tác hại như:
- Chậm phát triển thể chất: Trẻ ngủ giật mình liên tục và không có giấc ngủ sâu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất. Giấc ngủ là thời gian quan trọng để cơ thể trẻ sản xuất hormone tăng trưởng và thực hiện các quá trình tái tạo tế bào. Nếu trẻ không có giấc ngủ đủ và sâu, quá trình phát triển cơ và xương có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến chậm phát triển về chiều cao và cân nặng.
- Suy giảm khả năng nhận thức: Giấc ngủ không đủ chất lượng cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và sự phát triển não bộ của trẻ. Trẻ cần giấc ngủ đủ để củng cố ký ức, học hỏi và phát triển khả năng tập trung. Nếu giấc ngủ bị gián đoạn bởi những cơn giật mình, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc học hỏi và ghi nhớ thông tin, dẫn đến suy giảm khả năng nhận thức và phát triển trí tuệ.
Có nguy cơ ngưng thở: Trong một số trường hợp hiếm, việc trẻ ngủ giật mình có thể liên quan đến hội chứng ngưng thở khi ngủ. Đây là tình trạng mà đường hô hấp của trẻ bị tắc nghẽn trong khi ngủ, dẫn đến việc trẻ giật mình và tỉnh giấc để thở lại. Ngưng thở khi ngủ có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm nguy cơ về tim mạch và ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu cha mẹ nghi ngờ trẻ gặp tình trạng này, cần đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Làm thế nào để cải thiện tình trạng bé ngủ hay giật mình?
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý
Theo các chuyên gia, sữa là thực phẩm rất tốt cho trẻ nhưng lại không thể chứa hết các chất. Vì vậy khi bé khó ngủ mẹ nên cho con ăn uống đa dạng, bổ sung thực phẩm giàu canxi, magie, kẽm, chất béo,….
Nếu trẻ lười ăn thì nên chia nhỏ các bữa. Ngoài 3 bữa chính vào những khung giờ nhất định thì thêm 1-2 bữa phụ để đảm bảo đủ dưỡng chất cần dùng. Thực phẩm sử dụng cho bé cần tránh lặp đi lặp lại, khiến trẻ dễ chán.
Tạo thói quen trước khi đi ngủ
Thói quen trước khi đi ngủ đóng một vai trò rất lớn với trẻ. Do đó bố mẹ nên tạo cho bé một thời gian biểu phù hợp. Tập cho bé ngủ đúng giờ, để khi đến lịch con sẽ tự ngủ. Ngoài ra để không ảnh hưởng giấc ngủ, mẹ nên hạn chế cho bé ngủ nhiều trong ngày. Khi bé không chịu ngủ thì không nên la mắng mà cần vỗ về, kể chuyện, đung đưa để con thả lỏng và dễ đi vào giấc hơn.
Xây dựng không gian ngủ
- Giữ cho môi trường mát mẻ, yên tĩnh để bé sớm vào giấc
- Tắt các thiết bị điện tử nhất là tivi, máy tính, điện thoại trước khi đi ngủ 2 tiếng để bé thoải mái
- Có thể nằm cạnh bé hoặc cho con ôm thú bông khi ngủ để tránh sợ hãi, giật mình trong đêm
Không ru ngủ trên tay
Ru bé ngủ trên tay rồi đặt xuống giường có thể làm bé giật mình do sự thay đổi đột ngột, gây ra cảm giác thiếu an toàn. Thay vì ôm bé và ru ngủ, cha mẹ hãy tập cho bé tự ngủ trong cũi hoặc giường ngay từ đầu. Bạn có thể dỗ dành bé bằng những cái vuốt ve nhẹ nhàng và lời thì thầm êm ái để bé cảm thấy an tâm hơn khi tự mình đi vào giấc ngủ. Điều này giúp con có thể ngủ sâu hơn và ít bị giật mình hơn.
Quấn khăn chũn
Quấn khăn chũn giúp bé cảm thấy an toàn và ấm áp, giống như khi còn ở trong bụng mẹ. Cách này giúp hạn chế các chuyển động bất ngờ của tay chân, nguyên nhân khiến bé giật mình. Khi quấn khăn, hãy đảm bảo không quấn quá chặt, để bé có thể cử động thoải mái nhưng vẫn có cảm giác được ôm ấp và bảo vệ.
Tạo không gian ngủ yên tĩnh, an toàn
Một môi trường ngủ yên tĩnh, ổn định là yếu tố quan trọng để cải thiện giấc ngủ của bé. Cha mẹ hãy đảm bảo phòng ngủ của bé không có những tiếng động lớn hoặc đột ngột. Bạn cũng có thể sử dụng máy tạo âm thanh trắng để giúp bé có giấc ngủ sâu hơn. Ngoài ra, cha mẹ cần kiểm tra và đảm bảo giường cũi của bé an toàn, không có vật dụng gây nguy hiểm.
Cho bé vận động nhiều hơn
Hoạt động thể chất trong ngày giúp bé tiêu hao năng lượng và dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu hơn vào ban đêm. Bạn có thể cho bé tham gia vào các hoạt động như bò, chơi đùa, hay tập các bài vận động nhẹ nhàng. Vận động không chỉ giúp bé khỏe mạnh mà còn cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm tình trạng giật mình khi ngủ.
Fitobimbi đã giải đáp rõ vấn đề “bé ngủ hay giật mình thiếu chất gì?”. Hy vọng với thông tin này mẹ bỉm sẽ biết bổ sung dinh dưỡng để con đủ chất và ngủ ngon hơn.
Trẻ ngủ hay giật mình thiếu chất gì bài viết trên đã giải đáp rõ. Hy vọng với thông tin này mẹ bỉm sẽ biết bổ sung dinh dưỡng để con đủ chất và ngủ ngon hơn.
