Omega 3 là chất béo duy nhất mang lại lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, chất béo này không phải riêng biệt mà nó còn tồn tại ở nhiều dạng khác nhau, với những tác dụng khác nhau. Vậy Omega 3 có bao nhiêu loại? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Axit béo Omega 3 là gì?
Cơ thể có thể tạo ra mọi chất, ngoại trừ axit béo Omega 3. Đây là một chất béo có lợi duy nhất trong cơ thể con người. Việc không thể tự sản sinh nên buộc phải dung nạp Omega 3 từ chế độ ăn hàng ngày.
Cá là nguồn thực phẩm tốt nhất của axit béo omega-3. Ngoài ra, còn một số loại thực phẩm khác cũng rất phong phú Omega 3 là tôm, tảo, hàu, hạt óc chó, hạt hạnh nhân, dầu đậu nành, súp lơ xanh,….
Axit béo Omega 3 có bao nhiêu loại?
Thuật ngữ “omega-3” bao gồm một loạt các axit béo. Như một đặc điểm xác định, tất cả các axit béo này chia sẻ một liên kết đôi giữa các nguyên tử cacbon thứ ba và thứ tư từ đầu metyl.
Omega-3 thường được chia thành hai loại chính: axit béo không bão hòa đơn (MUFAs) và axit béo không bão hòa đa (PUFAs). MUFA chỉ có một liên kết đôi, trong khi PUFA có nhiều liên kết đôi.
Chỉ riêng trong danh mục PUFAs, các nhà khoa học cho đến nay đã xác định được 33 thành viên khác nhau, bao gồm 5 thành viên nổi tiếng nhất là EPA, DHA, ALA, DPA và SDA. Ngoài ra, có khoảng 10 MUFA khác nhau và 20 axit béo chuỗi dài chưa được đặt tên với vị trí liên kết đôi không xác định.
EPA và DHA: Axit béo Omega-3 phổ biến nhất
Omega 3 có bao nhiêu loại? Gia đình omega-3 có hai siêu sao: EPA và DHA. EPA là viết tắt của axit eicosapentaenoic và DHA là từ viết tắt của axit docosahexaenoic. Chúng được tìm thấy tự nhiên trong cá và sữa mẹ, EPA và DHA được coi là omega-3 mạnh nhất. Đó là lý do tại sao phần lớn các nghiên cứu về omega-3 cho đến nay đều tập trung vào hai loại axit béo này.
EPA và DHA thường được gọi là “axit béo chuỗi rất dài”. Đó là một cách nói hoa mỹ khi EPA và DHA chứa nhiều nguyên tử cacbon và liên kết đôi hơn các loại omega-3 khác. Cấu trúc hóa học này làm cho chúng có tính linh hoạt cao, cho phép chúng nhanh chóng thay đổi hình dạng và kết nối với các phân tử quan trọng khác.
Cả EPA và DHA đều rất quan trọng đối với hoạt động lành mạnh của mọi tế bào trong cơ thể. Chúng giúp tạo ra cấu trúc màng tế bào chất lỏng và cũng ảnh hưởng đến tín hiệu tế bào và biểu hiện gen. EPA và DHA cũng là tiền chất của một loạt các phân tử phân giải viêm được gọi là chất trung gian phân giải chuyên biệt (SPM), mà chúng ta sẽ thảo luận chi tiết hơn bên dưới.
Do ảnh hưởng sâu sắc của chúng ở cấp độ tế bào, EPA và DHA là công cụ cho sự tăng trưởng, phát triển và duy trì lành mạnh của mọi tế bào và mô trong cơ thể chúng ta.
Sự khác biệt giữa EPA và DHA:
DHA dường như đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển khỏe mạnh của mắt và não. Bao gồm khoảng 50-70% axit béo trong các phân đoạn ngoài thanh của võng mạc, DHA đã được chứng minh là cần thiết cho hoạt động thị giác tối ưu. DHA cũng chiếm một tỷ lệ lớn các axit béo trong não, và rất quan trọng đối với sự dẫn truyền thần kinh khỏe mạnh, ổn định màng tế bào thần kinh và tính dẻo dai thần kinh.
Điều đó không có nghĩa là EPA cũng không quan trọng trong những lĩnh vực này. Một số nghiên cứu về các vấn đề sức khỏe tâm thần (bao gồm trầm cảm và rối loạn tâm thần) đã chỉ ra rằng EPA có thể có lợi hơn DHA trong việc kiểm soát các triệu chứng các bệnh lý này.
ALA: Thành viên “chưa trưởng thành” nhất trong gia đình Omega-3
So với mắc xích của EPA và DHA anh chị em – ALA là ngắn hơn, với các nguyên tử cacbon và liên kết đôi ít hơn. Như vậy, ALA không có phản ứng giống như EPA và DHA, và do đó có một vai trò sinh lý khác.
ALA được cho là có khả năng chuyển hóa thành EPA và DHA trong cơ thể. Vì vậy, mọi người thường nghĩ rằng, miễn là họ ăn đủ ALA có nguồn gốc thực vật thì sẽ bổ sung được cả DHA và EPA.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi ALA thành EPA và DHA là không đáng kể. Tùy thuộc vào các yếu tố như di truyền, giới tính và chế độ ăn uống, chỉ khoảng 5% ALA được chuyển đổi thành EPA. Đối với ALA thành DHA, tỷ lệ chuyển đổi là 0,5%
Ngoài ra, ALA còn có những lợi ích riêng của nó như: tốt cho sức khỏe tim mạch, giảm mức độ của các phản ứng viêm,…
DPA: Một thành viên quan trọng khác của Gia đình Omega-3
Omega 3 có bao nhiêu loại? Axit docosapentaenoic (DPA) là một thành viên gia đình omega-3 ít được biết đến hơn, nhưng nó đang thu hút nhiều hơn khi các nhà nghiên cứu bắt đầu khám phá ra những lợi ích của nó.
Giống như EPA và DHA, DPA cũng được phân loại là “axit béo chuỗi rất dài” và chủ yếu được tìm thấy trong cá béo, thịt hải cẩu và sữa mẹ. Nó cũng có cùng số nguyên tử cacbon với DHA và cùng số liên kết đôi với EPA.
Do sự tương đồng về cấu trúc và chức năng chồng chéo của nó, DPA thường được coi là một loại chất trung gian giữa EPA và DHA. Thật vậy, DPA có thể chuyển đổi ngược thành EPA và kéo dài thêm thành DHA
Giống như EPA và DHA, DPA rất quan trọng để cải thiện chuyển hóa lipid, giảm sự tích tụ mảng bám ở động mạch chủ và giảm viêm mãn tính. Nhưng DPA cũng có thể có các chức năng độc đáo. Đầu tiên, DPA là tiền thân của các dòng SPM chống viêm. Các nghiên cứu cũng cho thấy DPA có thể ức chế kết tập tiểu cầu hiệu quả hơn EPA hoặc DHA , có khả năng làm giảm sự hình thành cục máu đông tốt hơn.
SDA: Một axit béo Omega-3 tiềm năng
Một thành viên omega-3 đáng chú ý khác đã được một số nghiên cứu chú ý là SDA (axit stearidonic). SDA có thể được tìm thấy trong một số nguồn cá và thực vật (ví dụ như cây gai dầu, hạt echium, hắc mai biển, và hạt cây nho đen).
Tương tự về chiều dài và cấu trúc của ALA, SDA chủ yếu được đánh giá cao về khả năng chuyển đổi thành EPA và DHA trong cơ thể. Trên lưu ý đó, nghiên cứu cho thấy rằng SDA chuyển đổi thành EPA hiệu quả hơn ALA.
Axit béo Omega 3 nào quan trọng nhất?
Tầm quan trọng của axit béo Omega 3 đối với sự phát triển của trẻ là vô cùng lớn. Nó đóng vai trò như một hệ thống “móng nhà” để đặt những viên gạch vững chắc, tạo nền tảng cho bé vững bước vào tương lai.
Trong số các loại axit béo Omega 3, DHA và EPA là quan trọng nhất. Mẹ có thể tìm được nguồn bổ sung này cho bé từ các loại thực phẩm như cá béo, hải sản, tảo, sữa từ thực vật ăn cỏ, thịt, các loại quả hạch,…
Tuy nhiên, nếu trẻ lười ăn hoặc hấp thu không tốt, bạn có thể xem xét dung nạp Omega 3 cho bé từ nguồn bổ sung. Fitobimbi Omega Junior là thực phẩm hỗ trợ bổ sung Omega 3 cho trí não và sự phát triển của bé. Sản phẩm được nghiên cứu bởi Pharmalife research – đơn vị dược phẩm nổi tiếng tại Italia.
Điều đặc biệt khiến Fitobimbi Omega Junior “chiếm” trọn lòng tin của các mẹ đó là sản phẩm được bào chế từ thảo dược Châu Âu (Dầu hạt lý chua đen, dầu đậu nành, Vitamin E, Vitamin B6, canxi, phospho, sắt,..), do đó an toàn cho trẻ nhỏ. Đây quả thực là “khoản đầu tư” có lợi mà mẹ nên bổ sung cho bé.
Trên đây là lời giải đáp “Omega 3 có bao nhiêu loại”. Hy vọng với thông tin này, bạn đã hiểu hơn về axit béo Omega 3 và có những chuẩn bị, đáp ứng phù hợp cho sự phát triển của bé yêu. Chúc bé luôn khỏe mạnh, thông minh!
