Mọi lứa tuổi đều cần vitamin D để duy trì sự khỏe mạnh của khung xương và hệ miễn dịch. Bạn cần bổ sung vitamin D cho tất cả trẻ em chứ không chỉ riêng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, cách bổ sung vitamin D cho trẻ trên 1 tuổi có nhiều khác biệt với trẻ sơ sinh. Hôm nay, bạn hãy cùng Fitobimbi tìm hiểu chủ đề này nhé!
Vì sao phải bổ sung vitamin D cho trẻ trên 1 tuổi?
Phát triển chiều cao, giúp men răng khỏe đẹp
Cũng giống như trẻ sơ sinh, trẻ trên 1 tuổi cần vitamin D để phát triển hệ xương. Trẻ trên 1 tuổi đang trong quá trình mọc răng và vitamin D hỗ trợ men răng chắc khỏe. Bên cạnh đó, lứa tuổi này tiếp tục sử dụng vitamin D để phát triển chiều cao và củng cố sự chắc khỏe của xương. Trẻ trên 1 tuổi không được bổ sung đầy đủ vitamin D có nguy cơ còi xương và tổn thương men răng.
Phòng ngừa các bệnh lý nhiễm trùng
Hệ miễn dịch của trẻ trên 1 tuổi đã cứng cáp hơn trẻ sơ sinh nhưng lứa tuổi này vẫn có nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu. Do đó, vitamin D vẫn có vai trò tăng cường hệ miễn dịch, giúp trẻ đánh bại vi khuẩn, virus gây bệnh.
Bảo vệ sức khỏe của trẻ trong tương lai
Tác dụng của vitamin D với trẻ trên 1 tuổi là ngăn ngừa nhiều bệnh lý mạn tính trong tương lai. Nếu trẻ được bổ sung đầy đủ vitamin D ngay từ nhỏ, nguy cơ mắc tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus ban đỏ hệ thống và ung thư vú, trực tràng… thấp hơn những trẻ thiếu vitamin D.
Như vậy, bạn đã hiểu rõ vai trò của vitamin D và giải tỏa được thắc mắc “có nên bổ sung vitamin D cho trẻ không?”. Đừng bỏ qua vi chất quan trọng này nếu bạn muốn trẻ tiếp tục phát triển khỏe mạnh nhé!
Dấu hiệu thiếu vitamin D ở trẻ trên 1 tuổi
Dấu hiệu thiếu vitamin D sớm ở trẻ trên 1 tuổi có thể là giật mình, ra mồ hôi trộm, rụng tóc vành khăn. Khác với trẻ sơ sinh, trẻ trên 1 tuổi có não bộ và hệ thống điều hòa thân nhiệt tốt hơn. Do đó phản xạ giật mình với tiếng động lớn, ánh sáng chói và tiếp xúc thân thể đã giảm bớt. Trẻ cũng không còn phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ môi trường. Tuy nhiên, các triệu chứng trên vẫn không hoàn toàn đặc hiệu cho tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ trên 1 tuổi.
Bạn vẫn cần xác minh nguyên nhân có phải do trẻ nóng hay không. Bạn nên điều chỉnh nhiệt độ phòng, cởi bớt chăn và quần áo dày rồi quan sát phản ứng của trẻ. Nếu sau vài ngày, các triệu chứng trên không biến chuyển, rất có thể trẻ đang thực sự thiếu vitamin D.
Nếu trẻ có tình trạng thiếu vitamin D kéo dài từ trước thì ở lứa tuổi này, trẻ biểu hiện rõ ràng bệnh lý còi xương.
- Trẻ chậm biết đi. Thông thường khi 1 tuổi, trẻ đã đứng vịn tốt và bắt đầu đi men. Tuy nhiên, khi trẻ thiếu vitamin D, hệ xương kém phát triển, trẻ chậm phát triển vận động hơn các bạn đồng trang lứa
- Trẻ chậm mọc răng và có men răng xấu. Trẻ khỏe mạnh bắt đầu mọc răng lúc 6 – 12 tháng và mọc đủ 20 răng sữa trước 2 tuổi. Trẻ trên 1 tuổi nếu vẫn chưa mọc răng hoặc men răng không trắng bóng thì rất có thể do thiếu vitamin D
- Trên đỉnh đầu trẻ có một chỗ hơi trũng, ấn vào cảm thấy mềm, gọi là thóp trước. Thóp trước hình thành do sự chưa khép kín của các xương sọ. Thông thường, thóp trước có kích thước 2×3 cm và đóng kín lúc trẻ 1 tuổi. Nếu trẻ thiếu vitamin D kéo dài, thóp sẽ rộng hơn bình thường, chậm đóng kín và bờ thóp mềm
- Với trẻ trên 2 tuổi, bạn sẽ quan sát thấy lưng trẻ bị gù vẹo, lồng ngực nhô cao hình ức gà, chân tay cong, biến dạng. Bên cạnh đó, trẻ ít chạy nhảy, nô đùa và hoạt động thể lực yếu ớt, chậm chạp hơn bạn bè
Bạn cần cảnh giác với những dấu hiệu trên để phát hiện sớm và đưa trẻ đi khám kịp thời.
Trẻ nào có nguy cơ cao thiếu vitamin D?
Nếu như trẻ sơ sinh có tiền sử đẻ non, nhẹ cân, bà mẹ thiếu vitamin D trong thai kỳ là những đối tượng có nguy cơ cao thiếu vitamin D thì với trẻ trên 1 tuổi, nguy cơ thiếu vitamin D phụ thuộc chủ yếu vào chế độ ăn uống và sinh hoạt.
Trẻ không được uống bổ sung vitamin D từ nhỏ
Vitamin D tan trong dầu, sau khi đi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa và dự trữ trong gan. Khi cơ thể cần, nguồn vitamin D cất giữ trong gan được đưa ra sử dụng. Trong 6 tháng đầu tiên của cuộc đời, trẻ nhỏ hầu như chỉ thu nhận vitamin D từ sữa mẹ và sữa công thức. Nguồn cung cấp này không đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Nếu trẻ không được uống vitamin D ngay từ sau sinh, cơ thể trẻ sẽ sớm cạn kiệt và thiếu hụt vi chất quan trọng này. Các dấu hiệu còi xương sẽ sớm biểu hiện khi trẻ trên 1 tuổi.
Chế độ ăn dặm không bổ sung thực phẩm giàu vitamin D
Khi bước sang độ tuổi ăn dặm, bố mẹ có thể bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D vào thực đơn hàng ngày của trẻ. Nếu trẻ không hợp tác ăn hoặc bố mẹ bỏ qua những thực phẩm bổ dưỡng đó, trẻ có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin D.
Ít vận động ngoài trời
Chắc bạn đã biết, da trẻ có thể tự sản xuất vitamin D khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Trẻ trên 6 tháng tuổi có thể tắm nắng để bổ sung vitamin D. Nếu trẻ ở trong nhà quá nhiều thì lượng vitamin D tổng hợp từ ánh nắng mặt trời rất ít, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt vi chất quan trọng này.
Trẻ có làn da sẫm màu
Màu sắc da do tế bào melanin quyết định. Tế bào này có vai trò bảo vệ da khỏi tác hại từ tia UVB. Tuy nhiên, chính tác dụng này đã vô tình cản trở quá trình sản xuất vitamin D của cơ thể. Do đó, trẻ có làn da sẫm màu có khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời kém hơn trẻ da trắng.
Trẻ sống ở vùng miền xa xích đạo
Ở những nước xa xích đạo, có mùa đông âm u, kéo dài, thời gian và cường độ chiếu sáng từ mặt trời bị hạn chế. Trẻ em sinh sống ở những vùng đất này có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin D và thường phải chủ động bổ sung bằng đường uống.
Bổ sung vitamin D cho trẻ trên 1 tuổi như thế nào?
Ở lứa tuổi này, bạn có thể bổ sung vitamin D cho trẻ thông qua thực phẩm, tắm nắng và uống trực tiếp.
Thực phẩm giàu vitamin D
Khi trẻ tròn 6 tháng tuổi, bố mẹ có thể bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D vào chế độ ăn dặm của trẻ. Các thực phẩm giàu vitamin D bao gồm sữa, gan, lòng đỏ trứng, bơ, dầu cá, cá thu, cá hồi. Ngoài ra, vitamin D cũng có nhiều trong nấm và ngũ cốc. Bố mẹ hãy lựa chọn đa dạng các loại thực phẩm khác nhau để chế biến nhiều món ăn bổ dưỡng và ngon miệng. Fitobimbi sẽ gợi ý cho mẹ một số công thức như thế nhé!
Cháo cá hồi là món ăn giàu vitamin D, A và omega-3 rất có lợi cho sức khỏe của trẻ. Nguyên liệu bao gồm cá hồi, súp lơ trắng, khoai tây, cơm, nước ép táo và dầu ăn. Trước tiên, bạn rửa sạch và cắt nhỏ nguyên liệu. Sau đó, cho cá hồi, súp lơ, khoai tây cùng một chút nước vào đun khoảng 10 phút. Khi các nguyên liệu đã chín, bạn cho cơm vào và tiếp tục đun thêm 2 – 3 phút rồi trộn thêm một chút dầu ăn và nước ép táo.
Sốt nấm gà là món ăn nhiều dinh dưỡng và có thể ăn cùng cơm, mỳ hoặc bánh mỳ. Đây chắc chắn sẽ là món ăn yêu thích của trẻ. Để nấu món này, bạn chỉ cần áp chảo đùi gà rồi om cùng cà rốt, súp lơ xanh và nấm tới khi chín mềm. Sau đó, nêm nếm gia vị vừa ăn và thêm chút bột mì để tạo độ sánh cho sốt là xong.
Bạn có thể cho trẻ ăn bữa phụ bằng sữa chua trộn cùng các loại hoa quả tươi hoặc ăn ngũ cốc với sữa tươi. Bánh mỳ pate cũng là một món ăn khoái khẩu của trẻ. Những món ăn này không chỉ nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa mà còn đầy đủ dinh dưỡng.
Tắm nắng cho trẻ trên 1 tuổi giúp bổ sung vitamin D
Cơ quan Y tế Quốc Gia Anh khuyến cáo trẻ trên 6 tháng tuổi có thể tắm nắng để bổ sung vitamin D. Ở lứa tuổi này, da trẻ đã cứng cáp hơn và có thể chống đỡ những tác hại từ tia UVB.
Thời gian lý tưởng để trẻ tắm nắng là 11 – 15h. Đây là khoảng thời gian tia UVB mạnh nhất. Tuy nhiên, ánh nắng buổi trưa thường rất gắt nên bạn hãy bôi kem chống nắng cho trẻ. Nên lựa chọn kem chống nắng có SPF 15 trở lên và phải bôi toàn thân. Mặc dù kem chống nắng cản trở một phần quá trình tổng hợp vitamin D nhưng sẽ hạn chế tác hại cháy nắng, ung thư da của tia UVB. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng nên cho trẻ đeo kính râm và đội mũ rộng vành để ngăn ngừa tổn thương mắt và say nắng.
Vì hiệu quả tổng hợp vitamin từ ánh nắng mặt trời phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nên hiện nay chưa có khuyến cáo nào về thời gian tắm nắng. Dẫu vậy, bố mẹ chỉ nên coi đây là biện pháp phụ trợ để cung cấp vitamin D đồng thời giúp trẻ có cơ hội vận động thể lực và gần gũi với thiên nhiên hơn.
Cho trẻ trên 1 tuổi uống vitamin D
Ngoài tăng cường dinh dưỡng và cho trẻ tắm nắng mẹ có thể bổ sung vitamin D cho bé bằng đường uống trực tiếp. Hiện nay trên thị trường có hai loại chế phẩm bổ sung vitamin D cho trẻ là siro và viên nén. Theo các chuyên gia ở giai đoạn 1 tuổi mẹ nên cho bé sử dụng siro để dễ hấp thụ và hạn chế tình trạng nôn trớ, hóc cổ. Tiêu biểu trong đó phải kể đến là TPBVSK Fitobimbi Vitemix. Sản phẩm có nguồn gốc tại Ý, do công ty dược phẩm Pharmalife Research sản xuất. Đây là một trong những đơn vị dược phẩm đầu tiên trên thế giới tiên phong nghiên cứu và sản xuất dòng sản phẩm chuyên biệt từ thảo dược giúp chăm sóc sức khỏe bé yêu. Nhà máy của Pharmalife Research đã đạt được rất nhiều chứng nhận như cGMP, ISO 9001, ISO 13485, ISO 22000 nên mẹ có thể yên tâm về chất lượng.
Ngoài vitamin D, TPBVSK Fitobimbi Vitemix còn chứa rất nhiều vi chất dinh dưỡng khác như vitamin B1, B2, B6, B12, PP, C, D,E, acid Folic, chiết xuất quả tầm xuân, củ cà rốt, mầm lúa mì,… hỗ trợ tăng cường dinh dưỡng, bổ sung vitamin D và nhiều dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của bé yêu. Các nguyên liệu sử dụng trong TPBVSK Fitobimbi Vitemix đều đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của nhà máy, đảm bảo không chứa chất bảo vệ thực vậy hay thành phần biến đổi gen.
Đặc biệt TPBVSK Fitobimbi Vitemix còn được điều chế dưới dạng siro, hương vị dễ uống, thích hợp cho trẻ nhỏ. Mỗi ngày mẹ chỉ cần cho bé sử dụng với liều lượng như sau: trẻ từ 2-4 tuổi dùng 5ml, trẻ từ 4-6 tuổi dùng 7.5ml, trẻ từ 7-10 tuổi dùng 15ml, trẻ từ 11-14 tuổi dùng 22.5ml, riêng trẻ dưới 2 tuổi nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Trẻ uống vitamin D cần lưu ý điều gì?
Khi cho trẻ trên 1 tuổi uống vitamin D mẹ cần lưu ý các vấn đề sau:
Trẻ nên uống bao nhiêu vitamin D?
Với trẻ trên 1 tuổi, mỗi ngày trẻ nên uống 600 IU. Liều lượng này đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Không nên cho trẻ uống quá 2.500 IU để tránh ngộ độc vitamin D.
Trẻ uống vitamin D thế nào là hợp lý?
Trẻ trên 1 tuổi nên uống vitamin D cùng bữa ăn sáng. Uống vitamin D trong khi ăn giúp cơ thể trẻ hấp thụ vitamin D tối đa. Bên cạnh đó, uống vitamin D vào buổi sáng còn hạn chế tình trạng khó ngủ và mất ngủ cho trẻ.
Trẻ uống vitamin D đến khi nào?
Tổ chức Y tế Thế giới chưa có khuyến cáo chính thức về thời hạn cho trẻ uống vitamin D. Có rất nhiều khác biệt giữa chế độ ăn uống, sinh hoạt của các trẻ ở các vùng miền khác nhau. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là cho trẻ uống vitamin D vẫn là biện pháp an toàn và hiệu quả để phòng tránh thiếu hụt vi chất quan trọng này, đặc biệt với những trẻ lười ăn thực phẩm giàu vitamin D hoặc ít vận động ngoài trời.
Trẻ trên 1 tuổi vẫn cần vitamin D để củng cố hệ xương vững chắc, phát triển chiều cao, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và phòng chống nhiều bệnh lý mạn tính trong tương lai. Bố mẹ có thể bổ sung vitamin D cho trẻ trên 1 tuổi thông qua chế độ ăn giàu sữa, gan, trứng, cá hồi, dầu cá, nấm, ngũ cốc… Tích cực cho trẻ hoạt động ngoài trời để phát triển thể lực đồng thời thu nhận vitamin D từ ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó, bạn vẫn nên tiếp tục cho trẻ uống vitamin D để đảm bảo cung cấp đầy đủ nhu cầu của trẻ.
