Nội dung chính

Trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào mẹ có biết không?

Có bao giờ bạn tự hỏi trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào không? Biết được điều này, bạn sẽ có được “chìa khóa” bước vào thế giới của con và thấu hiểu trẻ nhiều hơn.

Trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào
Trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào? Cùng con vượt qua hàng rào ngôn ngữ!

>>> Chuyên gia mách mẹ cách nhận biết trẻ tự kỷ qua tiếng khóc

Tự kỷ ảnh hưởng thế nào đến giao tiếp?

Tất cả những người mắc chứng tự kỷ đều trải qua ‘sự khác biệt’ trong giao tiếp, nhưng tác động của những khác biệt này trong cuộc sống hàng ngày là khác nhau.

Theo Speech Pathology Australia , một số trẻ tự kỷ đạt được các mốc phát triển ngôn ngữ và ngôn ngữ ở tuổi mẫu giáo, chỉ được xác định là mắc chứng tự kỷ khi chúng bắt đầu đi học khi nhu cầu giao tiếp xã hội tăng lên.

Những đứa trẻ này có thể nói trôi chảy nhưng gặp khó khăn đáng kể với các khía cạnh xã hội của ngôn ngữ, chẳng hạn như biết cách bắt đầu và duy trì cuộc trò chuyện, cũng như hiểu ý nghĩa từ ngôn ngữ cơ thể của người khác.

Thách thức của trẻ tự kỷ trong giao tiếp
Thách thức của trẻ tự kỷ trong giao tiếp

Đối với những đứa trẻ khác, ‘sự khác biệt’ trong giao tiếp được nhìn thấy rõ ràng ngay từ khi còn nhỏ, với những đứa trẻ không học nói nếu không có sự hỗ trợ thêm.

Giao tiếp không chỉ là nói chuyện. Có nhiều dấu hiệu trực quan và hình ảnh khác giúp chúng ta hiểu người khác đang nói gì. Vì vậy, không chỉ những gì ai đó nói mới giúp chúng ta hiểu họ, mà còn cách họ nói, nét mặt, ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ, giao tiếp bằng mắt và ngữ cảnh họ đang nói.

Những người mắc chứng tự kỷ gặp khó khăn trong việc xử lý các tín hiệu không lời hoặc cũng có thể tự mình sử dụng các phương pháp giao tiếp không lời. Điều này có nghĩa là họ có thể không giao tiếp bằng mắt hoặc sử dụng ngôn ngữ cơ thể theo những cách được mong đợi, họ có thể hiểu sai hoặc sử dụng sai cử chỉ hoặc thiếu hoặc khác, biểu hiện trên khuôn mặt, điều này có thể làm cho các tương tác xã hội của họ trở nên khó khăn và đôi khi khó hiểu.

Trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào?

Dưới đây là một số đặc điểm giao tiếp được sử dụng để giúp chẩn đoán chứng tự kỷ:

Trẻ nhỏ (dưới 6 tuổi)

  • Có thể chậm nói bập bẹ và sử dụng từ, có thể nói ít hơn hoặc sử dụng lời nói một cách lặp đi lặp lại. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng các cụm từ hoặc chữ viết đã học
  • Trẻ tự kỷ cũng có thể chậm trả lời tên của họ, hoặc hoàn toàn không trả lời và không phản ứng với nụ cười xã giao
  • Một số trẻ tự kỷ gặp khó khăn khi sử dụng nét mặt và cử chỉ để giao tiếp
  • Trẻ tự kỷ tập trung vào lợi ích của bản thân và ít thể hiện khả năng chia sẻ sở thích của mình với người khác
Đặc điểm giao tiếp của trẻ tự kỷ dưới 6 tuổi
Đặc điểm giao tiếp của trẻ tự kỷ dưới 6 tuổi

Trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên (6 – 16 tuổi)

  • Giao tiếp có thể được đặc trưng bởi việc sử dụng ngôn ngữ rất hạn chế hoặc họ có thể sử dụng ngôn ngữ đó quá mức, trẻ nói giọng điệu ‘bằng phẳng’ và lặp đi lặp lại một số cụm từ nhất định. 
  • Trẻ nói chuyện với người khác hơn là nói chuyện ‘qua lại’ hoặc chủ yếu nói về các chủ đề họ quan tâm. 
  • Trong tương tác với người khác, trẻ tự kỷ có thể không hiểu các biểu hiện trên khuôn mặt và các tín hiệu phi ngôn ngữ, gặp khó khăn khi nói chuyện nhỏ và có một số phản ứng hạn chế trong các tình huống xã hội. 
  • Trẻ cũng có thể cảm thấy khó khăn khi sử dụng cử chỉ, nét mặt và giao tiếp bằng mắt khi nói chuyện với người khác.
Đặc điểm giao tiếp của trẻ tự kỷ trên 6 tuổi
Đặc điểm giao tiếp của trẻ tự kỷ trên 6 tuổi

Ngoài ra, một đặc điểm giao tiếp chung của cả 2 nhóm trẻ tự kỷ trên là Echolalia. Điều này có nghĩa là họ lặp đi lặp lại các từ hoặc cụm từ, thường sử dụng chúng mà không có nghĩa hoặc sử dụng chúng trong một ngữ cảnh bất thường. Trẻ có thể ;ặp lại những từ của những người quen thuộc (cha mẹ, giáo viên) hoặc họ có thể lặp lại các câu trong video yêu thích của họ.

Cách xử lý vấn đề giao tiếp của trẻ tự kỷ

Giờ đây chắc bạn đã biết trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào? Vậy cần xử lý vấn đề này ở trẻ sao cho phù hợp?

Có rất nhiều công cụ có thể giúp mọi người phát triển kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp của họ. Bao gồm:

Hỗ trợ trực quan

Hỗ trợ trực quan là các công cụ giúp giao tiếp và xây dựng các kỹ năng ngôn ngữ. Điều này có thể kết hợp việc sử dụng các biểu tượng, hình ảnh, chữ viết và đồ vật để giúp người tự kỷ học, hiểu ngôn ngữ, xử lý thông tin và giao tiếp.

Nhiều người trong nhóm tự kỷ phản ứng tốt với thông tin hình ảnh. Nó có thể liên quan đến sách giao tiếp hoặc bảng sử dụng hình ảnh  hoặc từ trên thẻ để giúp cá nhân học từ và nghĩa của từ đó. Trẻ có thể chỉ vào hình ảnh khi họ muốn giao tiếp.

Giao tiếp với trẻ tự kỷ bằng hình ảnh trực quan
Giao tiếp với trẻ tự kỷ bằng hình ảnh trực quan

Giao tiếp bổ sung và thay thế

Giao tiếp bổ sung và thay thế (AAC), giúp những người không thể nói chuyện hoặc rất khó hiểu. AAC có thể được sử dụng trên mọi môi trường và mọi lúc, nó không chỉ dùng trong trị liệu. AAC bao gồm:

Ngôn ngữ cử chỉ

  • Cử chỉ
  • Hình ảnh, ảnh chụp, đồ vật hoặc video
  • Chữ viết
  • Máy tính, máy tính bảng hoặc các thiết bị điện tử khác

Trên đây là giải đáp “trẻ tự kỷ giao tiếp như thế nào”. Mong rằng với chia sẻ này, mẹ sẽ hỗ trợ bé tốt hơn trong vấn đề giao tiếp để giúp con sớm hòa nhập và học thêm nhiều kỹ năng khác.

Trẻ tự kỷ nghiến răng và giải pháp ngừng vĩnh viễn hiện tượng này

Chia sẻ bài viết này